1�0

Układy

Przetwornica 12-220/300UA

Każdy miłośnik letnich wypraw z przyczepą campingową zapewne doceni przetwornicą, która umożliwi w warunkach polowych korzystanie z typowych urządzeń wymagających napięcia sieci 220V/50Hz. Opisywana przetwornica może być także źródłem napięcia zasilania 220V w przypadku zaniku napięcia w sieci energetycznej. Przykładem takiej sytuacji jest np. konieczność zasilania pompy w instalacji centralnego ogrzewania przy cyrkulacji wymuszonej.

aby umożliwić zasilanie typowych urządzeń gospodarstwa domowego, nawet tych w których pracują silniki indukcyjne.

Budowa przetwornicy

Schemat blokowy przedstawia rys.1. State napięcie 12V podane jest na układ sterujący i transformator wyjściowy. Układ sterujący wytwarza dwa sygnały o częstotliwości 50 Hz przesunięte względem siebie. Sygnały te sterują tranzystorami TA, TB, które włączają odpowiednio uzwojenia ZA, ZB powodując wyindukowanie w uzwojeniu wtórnym napięcia 220V. Wszystkie odbiorniki 220V przystosowane są do zasilania napięciem sinusoidalnym. Opisywana przetwornica wytwarza napięcie o kształcie na tyle zbliżonym do sinusoidalnego,

Budowa przetwornicy i działanie

Schemat ideowy układu sterującego przedstawia rys.2, natomiast obwód mocy rys.3. Źródłem częstotliwości jest generator zbudowany w oparciu o układ IC1 i rezonator kwarcowy Q1. Na wyjściu Q14 IC1 otrzymujemy częstotliwość 200Hz, która następnie jest dzielona za pomocą IC2B do 100Hz i IC2A do 50Hz. Dwa sygnały o częstotliwości 50Hz w przeciw fazie z wyjść IC2A poprzez zespół bramek IC3 sterują praca tranzystorów stopnia mocy, który włącza przemiennie uzwojenia ZA-ZB transformatora TR. Do wyjścia 12 IC2 podłączony jest układ różniczkujący C8-R13, którego zadaniem jest zablokowanie stopnia mocy przy każdorazowej zmianie kolejności przewodzenia tranzystorów. Zastosowany układ zmniejsza straty - obniża prąd biegu jałowego. Regulacja-stabilizacja napięcia wyjściowego odbywa się w części analogowej IC4, IC5 IS01. Napięcie wyjściowe AC220V podane jest na zaciski J1, J2 i poprzez układ prostowniczy D1-D4 na diodę transoptora IS01. W rezultacie na kondensatorze C7 otrzymujemy uśrednioną wartość napięcia wyjściowego. Sygnał ten podany jest na wejście integratora IC4, którego wyjście (końcówka 1) steruje progiem przełączania komparatora IC5 (końcówka 2). Zadaniem integratora IC4B sterowanego z wyjścia IC2 (końcówka 13) jest wytworzenie napięcia trójkątnego o stałej amplitudzie i częstotliwości. Napięcie z wyjścia integratora podane jest na wejście odwracające komparatora IC5. W rezultacie na wyjściu komparatora otrzymamy sygnał prostokątny o

12

Nowy Elektronik 2/2000