1 (12)

Tworzywa krzemóorganiczne (silikony) SI

Łańcuch główny zbudowany z atomów krzemu, przy atomie krzemu znajdują się podstawniki organiczne fenylowe, metylowe, winylowe i inne, od których zależy budowa chemiczna makrocząsteczek i właściwości (oleje, smary, elastomery i tworzywa sztywne - usieciowane).

Otrzymywanie: hydroliza alki!o(arylo)chloro lub alkosilanów i polikondensacji tworzących się silanoli lub przez polimeryzację anionową cyklicznych oligomerów siloksanowych.

Termoutwardzalne żywice silikonowe są odporne na rozcieńczone kwasy i zasady, metanol, glikol, nie są odporne na węglowodory aromatyczne, wiele rozpuszczalników, stężone kwasy i zasady. Charakteryzują się dobrą stabilnością cieplną (do 300°C), małą chłonnością wody, wysoką odpornością na zapłon i spalanie. Malocząsteczkowe niemodyfikowane siloksany, 1030 kg/m3 ciecze rozpuszczalne w węglowodorach i chloropochodnych związkach aromatycznych.

Średniocząsteczkowe polisiloksany, gęste ciecze (oleje silikonowe) lub ciała stałe rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych.

Wielkocząsteczkowe (Mw>200000) elastomery, po zwulkanizowaniu kauczuk silikonowy.

Biopolimery

Biodegradowalne polimery wykorzystywane do produkcji nowoczesnych tworzyw polimerowych: celuloza (drewno, słoma, bawełna), skrobia, chitozan.

Czysta celuloza jest polimerem częściowo krystalicznym (60-70%) o Mw od 30000 do kilku milionów. Składnik większości organizmów roślinnych (40-70% drewno, 98% bawełna). Nierozpuszczalna w większości rozpuszczalników organicznych, w wodzie, eterze, alkoholu, jest bardzo odporna wobec rozcieńczonych kwasów, zasad oraz wobec słabych środków utleniających. Rozpuszczalna w odczynniku Schweitzera.

Azotan celulozy CCN (nitroceluloza)

Otrzymywanie: estryfikacja celulozy (bawełny) kwasem azotowym. Zastosowanie: lakiery nitro, kleje, farby, szpachlówki Składnik tworzywa - celuloidu. Bardzo łatwo palny Octan celulozy CA

Otrzymywanie: acetylowanie celulozy bezwodnikiem octowym w środowisku kwasu octowego lub chlorku metylenu w obecności katalizatora - kwasu siarkowego. Tworzywo amorficzne o Mw około 40000.

Zastosowanie: włókna (jedwab octanowy), trudnopalne folie w przemyśle fotograficznym, także wytwory wtryskowe.

Octomaślan celulozy CAB

Otrzymywanie: oddziaływanie na celulozę bezwodnikiem kwasu octowego i masłowego. W porównaniu do CA lepsze właściwości mechaniczne, mniejsza higroskopijność, większa odporność na starzenie atmosferyczne, przezroczystość. Zastosowanie: tworzywo półkonstrukcyjne.

Skrobia

(C6H10O5)n n=300-360 - węglowodan, polisacharyd roślinny, składający się wyłącznie z merów (cząsteczek) glukozy, pełniący w roślinach rolę magazynu energii.

Szczególnie bogate w skrobię są ziarna zbóż i bulwy ziemniaka.

Fermentacja do kwasu mlekowego niezbędnego do produkcji polikw'asu mlekowego (PHB) i jego kopolimerów’. Zastosowanie: środki adhezyjne, biomateriały (polikwas mlekowy), tworzywa biodegradowalne, dodatki biodegradowalne do tworzyw, włókna, folie.

Chityna

polisacharyd glukozy (beta-glukozy); związek organiczny, z którego są zbudowane szkielety stawonogów, a zwłaszcza ich pancerze. Substancja organiczna, polisacharyd, pochodna chityny. Stosowany jako chitozan -produkt hydrolizy chityny.

Zastosowanie: włókna, folie, materiały opatrunkowe, nici chirurgiczne, ekologiczny środek ochrony roślin, środek impregnacyjny, środek do oczyszczania wód ściekowych.

Właściwości: biodegradow'alność, bioaktywność, biozgodność, bardzo dobre właściwości adhezyjne, zdolność do chelatowania (wchłaniania i transportowania) i wiązania jonów metali i substancji organicznych.

Gęstość:

normalna - tworzyw litych, w stanie plastycznym i ciekłym bez pęcherzy gazowych, pozorna - tw-orzyw w stanie stałym - porowatych, lub w stanie ciekłym i plastycznym z pęcherzami gazowymi,

nasypowa - tworzyw sypkich o różnym kształcie ziaren.

Zależy od składu tworzywa, temperatury, wilgotności, zawartości fazy krystalicznej.

Gęstość normalną wyznacza się metodami: immersyjną, piknometryczną, miareczkowy oraz kolumny gradnientowej.

12