200

191

Czarnuszka siewna

większych powierzchniach siewnikiem rzędowym co 30—40 cm, na głębokość 1 cm z zastosowaniem kółek ugniatających zasiew. W zależności od warunków atmosferycznych wschody pojawiają się po kilku dniach, niekiedy dopiero po 2 tygodniach.

Pielęgnowanie plantacji polega na utrzymaniu powierzchni ziemi w stanie spulchnionym i wolnym od chwastów, zwłaszcza na początku rozwoju roślin, który jest bardzo powolny., W zaskorupionej i zachwaszczonej glebie chwasty w bardzo krótkim czasie mogą zagłuszyć czarnuszkę. Plantacja wymaga przeciętnie 2—3-krotnego planetowania mię-dzyrzędzi oraz 1—2-krotnego ręcznego odchwaszczania rzędów. Można zastosować również jednorazowe lekkie obsypywanie rzędów. Przed sprzętem czarnuszki należy bezwzględnie usunąć z plantacji owocujące rośliny, przede wszystkim trujące o podobnych nasionach, jak: bieluń oraz lulek czarny, jak również oczyścić pole z komosy, rdestów, iglicy pospolitej, których nasiona bardzo trudno odczyszczą się od nasion czarnuszki.

Sprzęt, suszenie, przechowywanie. Czarnuszka siewna dojrzewa nierównomiernie. Do sprzętu w naszych warunkach przystępuje się zazwyczaj w sierpniu w dni pochmurne, albo w bezdeszczowe, gdy większość mieszków nasiennych zaczyna z lekka żółknąć. Ścina się sierpem, kosą lub maszynowo. Pokosy wiąże się w snopki i pozostawia na polu aż do uschnięcia łodyg i mieszków lub suszy się luźno, narzucając pokosy na kozły, podobnie jak koniczynę czy siano. Snopki zwozi się na wozach wysłanych płachtami w celu uniknięcia wysypania się nasion.

Na małych plantacjach można też wyrywać ręcznie poszczególne rośliny, wiążąc je następnie w snopki i dosuszając na polu. Przy tej metodzie sprzętu możliwe jest uzyskanie czystego materiału, nawet z plantacji zachwaszczonej.

Młocka odbywa się na zwykłej młocarni. Po młocce i dokładnym oczyszczeniu nasion rozsypuje się je cienką. warstwą na suchym i przewiewam spichrzu lub strychu. W czasie dosuszania należy nasiona często przerzucać, gdyż zagrzewają się, tęchną i mogą spleśnieć.

Plon średni z I ha wynosi około 6 q, niekiedy dochodzi do 15 q, zależnie od warunków atmosferycznych, glebowych oraz staranności uprawy.

Surowiec należy przechowywać w pomieszczeniach suchych, chroniąc go od światła i wysyłać w potrójnych torbach papierowych. Pakuje się do toreb wówczas, gdy nasiona są zupełnie suche, bezpośrednio przed wysyłką, gdyż nasiona niedostatecznie ususzone mogą w torbach zapleśnieć.

Czarnuszka siewna nie ma jeszcze polskiej odmiany hodowlanej.

Plantacja nasienna. Na plantacji nasiennej należy przed zakwitnięciem roślin usunąć (wyrwać) dokładnie czarnuszkę damasceńską i czarnuszkę polną, które mogłyby spowodować zdyskwalifikowanie czarnuszki siew-