201030Image0029

ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ

Związki heterocykliczne

W grupie konserwantów kosmetycznych, wywodzących się z połączeń heterocyklicznych, znajdują się pochodne pięcioczłonowcgo układu imidazolu, oksazolu lub tiazolu oraz połączenia zawierające sześcioczłonowy pierścień piranu, dioksanu-1,3, pirydyny i pirymidyny.

Z pochodnych imidazolu używane są przedstawione na rycinie 58 1 -hydroksymetylo-5,5--dimctyloimidazolidyno-2,4-dion (MDMH, mcthylol dimcthylhydantoin) oraz 1,3-bis(hy-droksymetylo)-5,5-dimetyIoimidazolidyno-2,4-dion.

Oba przedstawione związki powoli odszczcpiają z grup hydroksymetylowych formaldehyd, co tłumaczy ich właściwości przeciwdrobnoustrojowc. W wyrobach kosmetycznych połączenia te są stosowane w stężeniu do 0,2%, w przeliczeniu na formaldehyd.

Ryc. 53.

Do konserwantów, wywodzących się z imidazolu, należy leż Germall 115, czyli I, I -mc-tyleno-bis[3-(3-hydroksymctylo-2,4-dioksoimidazolidyn-5-ilo)mocznik], którego wzór zamieszczono na rycinie 59. W artykułach kosmetycznych Germall 115 jest spotykany również pod innymi nazwami handlowymi: Euxyl K 200, Biopurc 100, Hydroconscrv COS.

Germall 115 jest stosowany dość często, wykazuje on bowiem skuteczne działanie przeciw bakteriom Gram-dodatnim i Gram-ujemnym w szerokim zakresie pH, a przy tym jest dobrze tolerowany przez skórę i błony śluzowe, w tym również oczu. W wyrobach kosmetycznych Germall 115 może występować w kombinacji z kwasem 4-hydroksybenzoesowym (PHB, ryc. 40) jako składnikiem przcciwgrzybiczym.

Do pochodnych imidazolu należy także Baypival, przy czym jego stężenie w preparacie nie powinno przekraczać 0,5%. Wzór związku, jego właściwości oraz inne zastosowania w kosmetyce opisano w rozdziale poświęconym czynnikom przeciwhipieżowym (ryc. 94. rozdz. 2.3).

Konserwantem, zawierającym pięcioczłonowy pierścień izotiazolinowy, jest substancja o nazwie handlowej Kathon CG (katon CG). Konserwant ten nie jest związkiem chemicznie jednorodnym, a w jego skład wchodzą 5-chloro-2-metyloizotiazolin-3-on (wzór I. ryc. 60) oraz 2-metyloizotiazolin-3-on (wzór II, ryc. 60), przy czym oba składniki występują odpowiednio w proporcji 3:1.

Katon CG jest zaliczany do substancji mało toksycznych, dobrze tolerowanych przez skórę i wykazujących przy tym szerokie spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego w znacznym zakresie pH. Katonu CG używa się do konserwowania szamponów, prepara-

Rozdział 2