2013 03 14 47 09

5.    siedział:    ........u....................................................................................................

6.    zamiatał:    ....................................1...............................................

7.    pisał:    ..............................................................................................

Zadanie 3. Pozycje wyznaczane przez czasownik są pomocne przy ich definiowaniu i odróżnianiu znaczeń. Proszę otworzyć strukturę orzeczeń użytych w poniższych wypowiedziach.

a)    Liczę na twoją pomoc. / Marek liczył owce na polanie. / On się liczy z konsekwencjami.

b)    Janek dał mi książkę. / Marek pożyczył mi notatki. / Jarek sprzedał mi samochód.

Orzeczenie jest trzonem głównym wypowiedzi, ponieważ dzięki swoim właściwościom kompletywnym wyznacza w niej konieczne pozycje. Z punktu widzenia struktury zdaniowej wszystkie miejsca są konieczne, w zdaniu empirycznym natomiast nic wszystkie muszą być realizowane, ale miejsce dla nich jest i można je w każdej chwili wypełnić. Stąd na drzewku zależności powinno się je zaznaczać. Orzeczenie wraz z wyznaczonymi przez siebie miejscami tworzy zdanie minimalne, które na drzewku zależności powinno się zaznaczyć pod orzeczeniem, por.: Marek czyta córce książeczkę na dobranoc.    czyt^

kftjJJ/co?! kombSL Marek książeczkę córce

Zadanie 4. Dla następujących wypowiedzi proszę: /a/ odtworzyć strukturę i schemat orzeczeń, /b/ wskazać zdanie minimalne, !d narysować drzewko zależności.

1.    Znudzona uczennica siedziała na skrzypiącym krześle.

2.    Mój synek ukroił chleb tym małym nożykiem.

3.    Każdemu wolno kogoś kochać.

4.    Mój sąsiad malował swój płot wyjątkowo dziwnym pędzlem.

3. Zmartwiony premier rozmawiał z ministrem o reformie rolnictwa.

6.    Mała patrzyła na nas opuchniętymi od snu oczkami.

7.    Marek przypomniał koleżance o zbliżającej się kartkówce.