Dekoracje z roślin doniczkowych
Korzystnie reagują na przycinanie: afelandra, bluszcz, bugenwilla, cissus, cytryna, fitonia, fuksja, granatowieć, gynura, koleus, klonik, laur, lipka, mirt, niedośpian, oleander, męczennica, pilea, plektran-tus, poinsecja, rozmaryn, róża chińska i trzykrotka. Przycinanie roślin służy także odmładzaniu starych okazów. Ponieważ mają one tendencje do ogalacania się od dołu, radykalne skracanie pędów powoduje wyrastanie nowych, ulistnionych gałązek. Przycinanie pędów najlepiej wykonywać wczesną wiosną, obcinając kilka milimetrów ponad oczkiem, tak aby go nie uszkodzić. Pozostawiony zbyt długi, martwy koniec pędu może stać się źródłem zakażenia całej rośliny. Szczególne środki ostrożności należy zachować w przypadku roślin wydzielających sok mleczny (praca w rękawiczkach).
Również wiosną stosuje się zabieg przesadzania roślin (termin ten nie dotyczy roślin, które akurat kwitną), co związane jest z wymianą doniczki na większą o 1-2 cm, wymianą podłoża, ewentualnym podziałem roślin oraz czyszczeniem korzeni i części nadziemnej. Przed przystąpieniem do przesadzania należy roślinę obficie podlać, a następnie przygotować nową doniczkę, wsypując na dno drenaż, np. keramzyt, i warstwę świeżego podłoża. Po wybiciu rośliny ze starej doniczki (niekiedy niezbędne jest jej rozbicie lub rozcięcie), należy obejrzeć korzenie, usunąć uszkodzone lub zbyt długie ich fragmenty i rozdzielić rośliny, które powinny już rosnąć osobno. Ewentualne uszkodzenia na roślinie można przesypać węglem drzewnym lub posmarować maścią ogrodniczą. Roślinę umieszcza się w nowej doniczce (długie korzenie zwija się spiralnie na dnie) i obsypuje dookoła ziemią, którą ugniata się lekko, tak aby sięgała ok. 1 cm poniżej krawędzi doniczki. Po podlaniu rośliny ziemia osiada, wtedy dosypuje się jej ponownie i ugniata. Większą wilgotność otoczenia zapewnia się przez umieszczenie rośliny wewnątrz foliowego „kapturka”, który usuwa się po kilku dniach. Do przesadzania najczęściej używa się ziemi uniwersalnej (z wyjątkiem roślin o specjalnych wymaganiach). Ziemia ta składa się z przekompostowanej ziemi próchniczej z dodatkiem torfu oraz piasku i ma odczyn pH 5,5 6,5. Do takiego podłoża nie można sadzić kaktusów, niektórych palm, paproci i storczyków. Lubią je natomiast: aukuba. cyklamen, dracena, jakobinia, klonik, kordylina, lipka, rademachera, kalatea, maranta, niektóre palmy (kokosowa, rapis, chamedora, kencja), pilea, plektrantus, sansewieria, skrzydłokwiat, stroman-te. strzałkowiec, szczawik, Szeflera, trzykrotka. Podczas przesadzania można dodać do podłoża granulki nawozu o przedłużonym działaniu (Osmocote, Plantacote, Pokon). Przy regularnym podlewaniu stopniowo uwalniane są z nich składniki pokarmowe, niezbędne do rozwoju roślin. Można także stosować żel ogrodniczy, który długo utrzymuje wilgoć.
Wiele gatunków roślin w trakcie swojej wegetacji w pomieszczeniach wykazuje dużą łatwość tworzenia nowych egzemplarzy na długich, bezlistnych pędach, zwanych rozłogami, powstają gotowe sadzonki, które po odcięciu od rośliny matecznej umieszcza się w osobnych doniczkach, gdzie wyrastają do normalnych rozmiarów. Tak rozmnażają się m.in. zielistki i skalnica rozłogowa. Paproć z rodzaju Nephfrolepis tworzy nitkowate rozłogi, które, po uformowaniu 4 liści, można oddzielić od rośliny matecznej i posadzić do nowego pojemnika. Są i takie rośliny, które wytwarzają na liściach miniaturowe, całkowicie ukształtowane okazy żyworódki, które same odpadają od rośliny matecznej i łatwo korzenią się w podłożu. Zalicza się do nich: tolmiea, paproć zanokcica oraz Kalonchoe doigremontiono, Kolonchoe loxifloro, i Kalonchoe tubiflora. Innym sposobem mnożenia roślin doniczkowych jest podział kęp i sadzenie każdej oddzielonej części (z korzeniem i kilkoma pędami) do nowej doniczki. W ten sposób można rozmnażać ciemnotkę, adiantum, nefrolepis, orliczki, paprotniki, begonie o ozdobnych liściach, kliwie, dzwonki, anturia, szparagi, cibory, fitonie, maranty, kalatee, pilee, solejrolie, fiołki afrykańskie, skrzydłokwiaty. W doniczkach uprawia się także rośliny, które tworzą bulwy z części pędów lub fragmentów korzeni (np. kaladia, syningie, gloriozy, cantedeskie). Wykopuje się je wiosną. duże bulwy z kilkoma oczkami tnie się czystym nożem na części, rany zabezpiecza węglem drzewnym, a po ich obeschnięciu sadzi płytko do nowych doniczek. Wiele gatunków storczyków (np. cymbidia. dendrobia, katleje) wytwarzają tzw. pseudobulwy (rozrost dolnych międzywężli
267
AB(' Florystyki