28

Kwiaty białe, grzbieciste

Kwiaty białe, grzbieciste

Wargowe (jasnotowate)

Lamiaceae/Labiatae

Miodownik melisowaty

Melittis melissophyllum L.

O V-VI l 20-60 cm

Rośl. gęsto wtosiona; li. jajowate, grubo karbowane, 3-9 cm dl.; kwiaty 2-4 cm dl, po 1-3 w kątach górnych li.; kielich dzwonkowaty, 10-nerwowy; korona dwuwargowa, różowa lub biała, z czerwonofioletowymi plamkami na trzyczęściowej wardze dolnej z szeroko wyciętą klapą środkową; pręciki 4.

A Widne lasy liściaste, zarośla; dość rzadka. Europa Środkowa i Południowa; w Polsce wynoszona na niżu i w niższych położeniach górskich.

. Jasnota biała

Lamium album L.

# V-X l 20-60 cm

Rośl. owłosiona; li. zaostrzone, przypominające pokrzywę, grubo pitkowane, 3-7 cm dl.; kwiaty w nibyokółkach, białe, dwuwargowe; warga górna w kształcie hełmu; rur. zgięta, wewnątrz z ukośnym pierścieniem włosków. A Przydroża, śmietniska, zarośla; wskaźnik azotu; pospolita. Europa; w Polsce rozprzestrzeniona.

. Kocimiętka właściwa

Nepeta cataria L.

Rośl. wzniesiona, gęsto, szaro owłosiona,

0    cierpkiej, cytrynowej woni; li. trójkątnosercowate, grubo pitkowane, dlugoogonkowe, od spodu pokryte szarym filcem; kwiaty zebrane w nibyokótki;

w przerywanych skupionych kwiatostanach; korona dwuwargowa, biała lub czerwonawa,

1    cm dt.; kielich często fioletowo nabiegly, z 5 nierównymi, wąskolancetowatymi ząbkami. A Śmietniska, przydroża, miejsca trawiaste i skaliste; rzadka. Niemal cala Europa; w Polsce wynoszona na niżu i pogórzu. St. zaar. 3!

Bazylia pospolita

Ocimum basilicum L.

# VI-IX l 20-50 cm ||1!

Rośl. naga, aromatycznie pachnąca; li. jajowate lub lancetowate, ogonkowe, calobrzegie lub ząbkowane, 3-5 cm dl.; kwiaty krótkoszypułkowe, w sześciokwiatowych nibyokółkach, umieszczonych jeden nad drugim; korona biała lub czerwonawa, warga górna tępa, 4-klapowa, warga dolna niepodzielona; pręciki leżące na dolnej wardze; kielich dwuwargowy, z niepodzieloną wargą górną i głęboko rozciętą, 4-częściową wargą dolną. A Rośl. przyprawowa i lecznicza, rzadko zdziczała. Pochodzi z Indii.

Krzyżownicowate

Polygalaceae

r Krzyżownica krzewiasta

Polygala chamaebuxus L. (P alpestris Spach)

# IV—V! £ 10-20 cm

Rośl. leżąca lub podnosząca się, dołem zdrewniała; li. skórzaste, wiecznie zielone, od spodu jasnozielone; kwiaty motylkowate, po 1-2 w kątach górnych li., żółtawe, często czerwono nabiegle; dz. barwne, przypominające pl., 2 wewnętrzne (skrzydełku) duże; pt. 5, dolny (czółenko) duży, z postrzępionym przyrostkiem. A Ubogie murawy nawapienne, zbiorowiska krzewinek, suche lasy sosnowe; rozproszona. Góry Eumpy Środkowej i Południowej.