209 2

200

Rośliny uprawne

odznaczają się dużymi, dorodnymi kwiatami o barwie jasnożółtej oraz stosunkowo wysoką plennością. Zasadniczych różnic między wymienionymi gatunkami nie ma; na plantacjach spotykamy je przeważnie pomieszane

ze sobą i pokrzyżowane (rys. 28). Farmakopea Polska III uznaje jako lecznicze tylko Verbascum thapsifor-me Schrad. oraz V. phlomoides L. — zatem plantacje przeznaczone na surowiec farmakopealny zakładać należy wyłącznie z tych dwóch gatunków. Rośliny o kwiatach białych należy usuwać z plantacji. Dziewanna należy do roślin miododajnych.

Surowiec. Surowcem są kwiaty dziewanny —* FI. Verbasci FP III (syn. Corolla Verbasci). Są to korony kwiatowe wraz z 5 przyrośniętymi do nich pręcikami, zebrane w okresie pełnego kwitnienia i ususzone. Korony mają barwę złocistożółtą, symetrię lekko grzbiecistą, o średnicy 3 do 5 cm. Zapach miodowy, smak słodka-wośluzowaty.

Surowiec prawidłowo ususzony po zgnieceniu łatwo rozsypuje się. Może on zawierać najwyżej 5% koron ściemniałych i zbrunatniałych. Nie Rys. 28. Dziewanna (Verbascum)    może zawierać żadnych obcych do

mieszek, jak i kwiatów innych gatunków dziewanny, np. Verbascum nigrum L. Wilgotność najw^Tyżej 10%. Zapotrzebowanie na surowiec dość duże.

Zastosowanie. Kwiaty dziewanny działają rozmiękczająco, napotnie, łagodząco i ułatwiają oddzielanie się flegmy; mają zastosowanie w lecznictwie przy chorobach dróg oddechowych, śledziony i wątroby.

Wymagania klimatyczne i glebowe. Dziewanna jako roślina rodzima jest doskonale przystosowana do naszych warunków klimatycznych. Go do gleby — nie jest rośliną wymagającą; udaje się na glebach lżejszych, mniej żyznych; im lepsze jednak przeznaczamy dla niej stanowisko, tym wyrasta bujniej, .ma dorodniejsze kwiaty i daje wyższy plon. Lubi położenie słoneczne, nie znosi stanowisk zbyt wilgotnych, podmokłych.

Uprawa roli i nawożenie. Pod uprawę dziewanny przeznacza się w pło-dozmianie pole w trzecim lub czwartym roku po oborniku; przedpłon obo-