461

452 Rośliny ze stanowisk naturalnych

bóść jej dochodzi do 3 mm, jest łamliwa i lekka. Powierzchnia zewnętrzna jest szorstka, szarozielonkawa, wewnętrzna — delikatnie prążkowana, zielonkawa lub piaskowa.

Surowiec zawiera jako ciała czynne gorycz — wiburninę, kwas Walerianowy, glukozyd, garbniki i inne związki Nie powinno w nim być drewna, kawałków kory sczerniałej, kory iłmych roślin. Wilgotność — najwyżej 10%. Zapotrzebowanie na surowiec jest obecnie nieduże.

Zastosowanie, Kora kaliny koralowej jest surowcem leczniczym stosowanym przy krwawieniach; działa również uspokajająco w stanach podniecenia i histerii.

Zbiór, Kalinę zbiera się wczesną wiosną, gdy łatwo odchodzi od drewna. Ścina się gałązki do 2 cm grubości, usuwając drobne rozgałęzienia, następnie nacina się wzdłuż nożem korę gałązek aż do drewna i ściąga w całości. Kora jest szarozielona, z jasnymi plamkami, a po ususzeniu na słońcu lub w suszarni od wewnątrz jasnobrunatna. Z 2,5 'kg świeżej kory otrzymuje się około 1 kg suszu. Opakowanie daje się zwykłe lub przewiewne i przechowuje w dziale surowców obojętnych.

28. Kasztanowiec zwyczajny — Aesculus hippocastanum L.

(Inne nazwy: kasztanowiec pospolity, kasztanowiec biały, kasztanowiec gorzki,

kasztan dziki)

Rodzina: Kasztanowcowate — Hippocastanaceae

Jest to powszechnie znane drzewo parkowe i alejowe o dużych, dło-niastych zielonych liściach. Kwiaty o płatkach białych,, czerwono nakra-pianych, zebrane w duże, wzniesione grona.

Surowiec. Kwiat kasztanowca — FI. Hippocastani i nasienie — Semen Hippocastani. Kwiaty zebrane są w czasie kwitnienia, po ususzeniu powinny zachować naturalną białoróżową barwę. Zawierają glukozyd fławonowy kwerescitrynę. Surowiec nie może być zgnieciony, wilgotny i lepki,, nie powinien zawierać całych kwiatostanów, lecz pojedyncze kwiaty.

Drugim surowcem są nasiona kasztanowca — Sem. Hippocastani. Są to dojrzałe nasiona barwy brunatnej o różnym, przeważnie prawie kulistym kształcie. Nasiona zawierają duże ilości saponin, eskuletynę, skrobię i gorycze. Zbierać tylko na zamówienie.

Zastosowanie. Kwiaty kasztanowca są stosowane w lecznictwie przeciw reumatyzmowi i artretyzmowi. W lecznictwie nasiona nie są stosowane, natomiast przemysł zużywa je do wyrobu kleju i mąki kasztanowej. Są źródłem taniej saponiny do celów kosmetycznych.

Zbiór. Kwiaty zbiera się przez ścinanie całych kwiatostanów, z których ręcznie obrywa się pojedyncze kwiaty bez szypułek. Kwiatów opadłych