48 3

96 Chemia kosmetyków...

rem przygniata tkankę łączną, tworząc zmarszczki. Sposobem na zatrzymanie tego procesu i odwrócenie zmian jest pobudzenie pamięci komórkowej, a więc próba odblokowania zatrzymanego procesu syntezy nowych włókien kolagenowych.

W kosmetyce ma zastosowanie kolagen III (kolagen .,na-tywny", „młody”) otrzymywany ze skór młodych zwierząt. Wprowadza się go do preparatów kosmetycznych w postaci li-posomów, co jednak nie jest zbyt efektywną metodą. Obecnie wprowadza się tzw. czynnik ASC III (Amplifier oj Synthesis oj Collagen ///), aminokwas pobudzający syntezę kolagenu III, dzięki czemu następuje zamiana zużytych włókien kolagenowych na nowe. Powoduje to odtworzenie całej struktury podporowej skóry, poprawienie elastyczności, napięcia skóry i stopnia nawilżenia tkanki łącznej. Efektem jest wygładzenie skóry i spłycenie zmarszczek.

-    Lanolina — jest produktem ubocznym otrzymywanym podczas prania wełny owczej. Wydzielina gruczołów owiec o składzie chemicznym podobnym do sebum. Ma duże zastosowanie w kosmetyce (patrz woski — str. 64).

-    Melatonina — zwana też hormonem młodości. Wyodrębniana jest z gruczołu szyszynki mózgowej cieląt. W ostatnich latach stwierdzono, że likwiduje toksyczne wolne rodniki, powoduje aktywizację enzymów przeciwutleniających, a więc opóźnia procesy starzenia. Jej skuteczność jest prawie dwukrotnie większa niż wit. E. Poziom melatoniny w organizmie, jak każdego hormonu, maleje z wiekiem. W medycynie wykorzystuje się ją w leczeniu chorób nowotworowych, zaćmy, chorób układu krążenia i AIDS. W niewielkich dawkach wraz z kompleksem witamin podaje się ją w ciężkich stanach chorobowych i w okresie rekonwalescencji. W kosmetyce stosowana jest zewnętrznie, w dawce naskórkowej 0,1 mg, w postaci kremów, toników i hydrożeli na noc. W USA stała się bardzo popularna, cłiociaż jej stosowanie budzi wiele kontrowersji. Związek ten łatwo przenika przez naskórek, docierając do skóry właściwej i naczyń krwionośnych, a więc do

krwioobiegu. Melatonina odtwarza sprawność układu immunologicznego.

Aplikowanie melatoniny za pomocą preparatów kosmetycznych powinno być bardzo ostrożne, a niektórzy naukowcy twierdzą, że wręcz zabronione.

- Placenta —jest to wyciąg z łożyska zwierząt. Zawiera witaminy A, C, B2, B12, kwas foliowy, biotynę, aminokwasy, enzymy i oligo-elementy. Wzmacnia ona metabolizm tkankowy, przyspiesza gojenie się ran i owrzodzeń skóry oraz przyczynia się do zwiększenia odporności organizmu. W kosmetyce ma zastosowanie w produkcji preparatów do pielęgnacji skóry odwodnionej i starzejącej się.

11. Zioła jako surowce kosmetyczne

Stosowanie ziół w preparatyce kosmetycznej jest bardzo korzystne. Ich zaletą jest powolne i łagodne działanie, brak toksyczności i działania ubocznego. Należy zaznaczyć, że istnieją substancje roślinne silnie trujące, lecz w kosmetyce nie są stosowane. Skuteczność preparatów ziołowych zależy od zawartości znajdujących się w nich substancji biologicznie czynnych, np. substancji śluzowych, glikozydów, saponin, garbników czy olejków eterycznych. Wartość preparatu ziołowego zależy przede wszystkim od jakości surowca roślinnego, jednak niemniej ważny jest sposób ich przygotowania.

Do najczęściej stosowanych przetworów ziołowych należą:

- soki i miazgi owocowe lub roślinne sporządzane ze świeżego surowca przez rozdrobnienie i wytłaczanie,

wyciągi wodne sporządzane przez zalanie surowca roślinnego zimną wodą i pozostawienie na kilkanaście minut do kilku dni, przy okresowym mieszaniu, a następnie odciśnięcie roztworu (np. macerat — zimny wyciąg z ziół śluzowatych),