52 5. Inflacja
danego (1), pi0 - cena i-tego towaru (wchodzącego w skład reprezentatywnego koszyka) z roku bazowego.
Indeks Paaschego
j = suma(qu -pg)
gdzie: qt] - ilość i-tego towaru (wchodzącego w skład reprezentatywnego koszyka) z roku badanego. Pil - cena i-tego towaru (wchodzącego w skład reprezentatywnego koszyka) z roku badanego (1), Pio - cena i-tego towaru (wchodzącego w skład reprezentatywnego koszyka) z roku bazowego.
Indeksy Laspeyresa i Paaschego - różnice
Indeks Laspeyresa prezentuje zmiany wartości (cen) reprezentatywnego koszyka dóbr i usług, pochodzącego z roku bazowego (to). Formuła Laspeyresa jest wykorzystywana w większości państw europejskich i USA do obliczania indeksu cen konsumpcyjnych.
Indeks Paaschego prezentuje zmiany (wartości) cen reprezentatywnego koszyka dóbr i usług, pochodzącego z roku objętego badaniem (ti). Formuła Paaschego jest wykorzystywana do obliczania deflatora GNP. Ze względów praktycznych nie jest wykorzystywana do obliczania indeksu cen konsumpcyjnych, gdyż wymagałaby obliczania w każdym miesiącu struktury wydatków konsumpcyjnych (koszyka dóbr i usług).
Zastosowanie indeksów cenowych
Indeksy cenowe służą do obliczania wartości realnych GNP i GDP, realnych stóp procentowych, realnych płac oraz innych wskaźników makro- i mikroekonomicznych. Są również wykorzystywane do celów indeksacji rent i emerytur, zasiłków oraz wynagrodzeń.
Rodzaje inflacji (podział ze względu na przyczyny inflacji)
Inflacja ciągniona przez popyt (tzw. inflacja nabywców) |
występuje wtedy, gdy całkowita wielkość planowanych wydatków wzrasta szybciej niż całkowita wielkość produkqi. |
Inflacja pchana przez koszty (tzw. inflacja dostawców) |
występuje wtedy, gdy cena jednego lub kilku zasobów ulega zwiększeniu, oraz w sytuacji, gdy nałożone są ograniczenia na podaż jednego lub kilku zasobów. |