39

90

J•dr,*/* x istotnych problemów. decydującym ciasto o pogodzeniu akcji ratownicze). Jest ogólna wytrzymałość kadłuba. Pojawienie sic dodatkowo}, znacznej elly w postaci reakcji gruntu. a także działania alsrującs do przywrócenie j«rcetc* pływalności mogą doprowadź id do nacuaiania wytrzymałości kadłuoa. rakt ton może-t kolol spowodować przełamanie się statku l im-weczenle wstystklch planów, związanych z Jego tfiwaftUB. kwiatowa statystyka awarii zna tego typu przypadki [10J, (.m].[uL przykładowo w czerwcu 1970 roku os. 'toiłardals* /49 209 owr/ osiadł na skałach u wybrzeży Seszeli. Niekorzystne warunki a-tmoaferyczne uniemożliwiały podjęcia skuteczne) akcji ratownicze)! kadłub przołamał się 1 atatak utracono.

Podobna awaria wydarzyła się 16 listopada 1971 roku norweski asm zbiornikowcowi "Cerno* /!♦ 265 D*fT/. Statek tan. płynąc pod balaatan, w czaala sztormu został wyrzucony na skaty niedaleko PcOuena Island. Na akutak przełamania a&ę kadłuba atatak zatonął. Naruszania ogólna) wytriynałodci kmlhJDe było przyczyną zatonięcia 10 czerwca 1975 roku w poblilu Kapsztadu 11-bery)sklego statku typu 0*0 •oriantal Pioneer* /56 926 D*T/. 2 ta) samej przyczyny utracono na skałach Ushant w styczniu 1976 roku llbary)ski zbiornikowiec "Olimpie braYory*. a w kwietniu tego marnego roku. w pobliżu Singapuru, angielski zbiornikowiec •Kysella* /212 759 DWT/. Przykładów tych jest więce). dotyczą ona przede wszystkim dużych jednostek.

Wejście statku r.s mieliznę zawsze wywołuje istotna zmiany w wartościach momentów gnących 1 sił tnących dla poszczególnych przekrojów kadłuba. Zalany te mogą byd tak duże, że przekraczają óopuazczalna wartości, naruazając tym samym ogólną wytrzymałość kadłuba. Oletego taż do podstawowych obliczeń związanych z sytuacją statku na mieliźnie należy określania rzeczy, wietych wartości momentów gnących 1 sił tnących oraz porównanie ich z wartościami dopuszczalnymi, informacja taka pozwala podjąć odpowiednio wcześnie działania, zmierzające do uzyskania korzystniejszego rozkładu tych wielkości /zmiana pozicaegc obciążenia atatku przez odpowiednie operowanie beiaauru/. Przed załogą atol więc bezwzględny chcwiąza*. sprawdzenie ogólnej wy-91 trzymałości kadłuba. Warunek ten mual być spełniony ponownie po zaplanowaniu objętości prac ładunkowych z wykcczystanim wcześniej priodstewionej metody. 7ak więc wyznaczenie wielkości ciężaru, ktdrego zdjęcie, przyjęcie iub przemieszczenie ma zapewnić statkowi odzyskanie pływalności, musi spełniać nlenaru-azalność ogólne) wytrzymałości kadłuba. Jeżeli obllcsonla wytrzymałościowe wykażą naruszenie tego warunku, należy ponownie prze kalkulować objętość prac ładunkowych /r.p. rozłożyć zdejmowanie ładunku na kilka ładowni/. Dopiero zachowanie wytrzymałości kadłuba, a także spełnienie ©graniczeń wynikających z dopuszczalnych zanurzeń dziobu 1 rufy /nomogram na rya. 2.15/, u-mot1 iwieją przystąpienie do właściwej akcji ratownicze).

Obliczenia wytrzymałościowe należą do skomplikowanych, a ich rosi nacja w warunkach statkowych wymaga użycia komputera pokładowego /Jeżeli znajduje się na atatku 1 posiada standardowe programy/ albo zastosowanie przybliżonych metod. Pierwszy «**>• sćb uzależniony jest od wyprażenia Jednostki w kemputer, a same obliczenia cechuje duża dokładność; obecnie Jest to ne)lepate forma analizy sytuacji nłs tylko awaryjne). Nie wszystkie stat kl 14 Jednak wyposażone w pokładowe kemputery, ich brak zmusza do sięgania po tradycyjne metody obliczań. Pewne ułatwienia u-syakuje się przez stosowanie różnego rodzaju wykresów, tabel itp. Przy Jednoczesnym braku jednolitej dokumentacji statkowej mogą one być źródłem znacznych trudności w praktycznym ich wykorzystaniu. Obecnie w rodzimej flocie każdy statek posiada swoja dokumentację techniczno-eksploatacyjna, bowiem w tej dziedzinie nie obowiązuje żadna unifikacja, decyduje inwencja i polot konstruktora oraz ewentualne miejsce zakupu atatku. Sprawa dokumentacji tachnlcinych powinna być v najbliższym czasie definitywnie rozwiązana. Knogość sposobów obliczeń wytrzymałościowych uniemożliwia podanie JednoznaczneJ metodyki, dlatego też w dalszej części skryptu przedstawiono Jedną ■ prostszych, pozwalającą na zachowanie dużej ścfclaćrrtścl. Cbllosamla te wykonano przykładom dla masowca "Huzialak ballcmy" /116 OCO t»C/, wykorzystując przy tym *mnifikomna lnfcemację o stateczności i wytrzymałości statku