545

taktowe mają moc „mniej ujemną** niż soczewki okularowe, a w przypadku nadwzroczności mają one większą moc niż soczewki okularów.

Zasada korekcji prczbiopii (16.18) polega na dobraniu soczewek okularowych o takiej mocy dodatkowej Add. aby wykorzystywać połowę amplitudy akomodacji przy obserwacji z odległości /. tj. odległości dogodnej do pracy, czytania, itp.. która /alcżnie od potrzeb jest zwykle zawarta w przedziale od -25 do -50 cm. Dobierający soczewki do korekcji prezbiopii powinien te potrzeby uwzględnić:

(16.18)

Dotychczas traktowaliśmy układ optyczny oka jako układ o powierzchniach kulistych. Istnieją przypadki. Ze któraś z powierzchni me jest sferyczna, a toryczną.

Powierzchnia taka ma dwa wzajemnie prostopadłe przekroje kołowe o różnych promieniach krzywizny (ryc. 16.23) - noszące nazwę przekrojów głównych (por. ryc. 16.12). Przykładem powierzchni torycznej jest na przykład powierzchnia napompowanej dętki samochodowej lub beczki. Układ optyczny oka w łych przypadkach ma różną zdolność skupiającą w przekrojach głównych, a więc jest ostygma-tyczny. Miarą astygmatyzmu oka jest różnica refrakcji w przekrojach głównych.

Ryc. 16.23. Powierzchnię toryczną charakteryzują promienie krzywizny dwóch przekrojów głównych: a - soczewka toryczną dodatnia, b - soczewka toryczną ujemna.

Astygmalyzm krótkowzroczny występuje wówczas, gdy w jednym przekroju głównym oko jest miarowe (R ■ 0). a w- drugim refrakcja jest ujemna Natomiast, jeśli w jednym przekroju mamy R » 0. a w drugim R > 0. to oko ma astygmalyzm nadwzroczny. Astygmalyzm tioZony może przyjmować różne postacie, na przykład jeśli w jednym przekroju głównym refrakcja jest dodatnia i w drugim też jest dodatnia. to taki astygmalyzm oka nazywamy złożonym nadwzrocznym. Odpowiednio astygmalyzm złożony krótkowzroczny jest wówczas, gdy refrakcja w obu przekrojach głównych jest ujemna. Nie trzeba chyba podkreślać, że w tych przekrojach, mimo tego samego znaku, refrakcja ma różne wartości, bo przecież przy równych me byłby to astygmalyzm. a wada nad- lub krótkowzroczności. Można leż spotkać

545