7. SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE 438
7. SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE 438
Elementy macierzy J są wyznaczane ze wzorów Hkm = ifan = CmFk — DmEk Nkm ~ —f^km — CmEk~DmFk] Hkk=-Qk-BkkUi'
Ekk — Qk~Bkk V\
dla m # k
(7-12)
(7-13)
Nkk — Bk + Gkk Uk
"dla m = k
Mkk = B k + Gkk l!k
Po rozwiązaniu równania (7.10) nowe wartości napięć wyznacza się ze wzorów
przy czym
a = (AUJUkf+ 1 fi = cos(A0t») y = sin (A <9^1
Proces iteracyjny można uważać za zakończony, jeżeli wybrana norma li/(jr)|| jest mniejsza niż tolerancja niezbilansowanej mocy w węzłach. Rozwiązanie na ogół uzyskuje się po 4-i-5 iteracjach, praktycznie niezależnie od wielkości lub stopnia obciążenia sieci.
Dla przeważającej części sieci wysokiego i najwyższego napięcia elementy macierzy Ni M w (7.11) są małe w stosunku do macierzy H i L. Pomijając te podmacierze otrzymuje się rozłączną metodę Newtona
[A©]10 = -[AP](" )
L(x®) \\U/U]ti> = - [Ag/t/]roJ (7'14)
Następnym krokiem jest przyjęcie stałych macierzy H i L; pozwala to (po jednokrotnym ich odwróceniu) na bardzo szybkie wyznaczanie poprawki kątów i modułów napięć
[Ać)]w = [B1]-‘[AP]® |
[AU/l/],n = [B2]-1 [A0/t/]wJ (7-15)
Elementy macierzy BI i B2 są wyznaczane z następujących zależności:
BI
BI
dla fc#/
►
(7-16)
B2kt — Bki
gdzie Xkt — reaktancja wzdłużna elementu między węzłami k i /.
Powyższa metoda opisana zależnościami (7.15) i (7.16) — powszechnie zwana metodą Slotta [7.43] —jest kilkakrotnie szybsza niż metoda Newtona i nie wymaga starannego wyboru punktu startu do obliczeń iteracyjnych. Metoda ta może jednak być zawodna przy obliczeniach takich sieci, dla których podane wyżej założenia (małe elementy macierzy N i M w porównaniu z elementami // i L) nie są spełnione.
Przy wyznaczaniu konwencjonalnego rozpływu mocy rozwiązywane jest równanie /(*,>’, e) = 0 (7.17)
w którym: x — wektor niewiadomych (argumentów i modułów napięć); >■ — wektor zmiennych niezależnych (zadane moduły napięć w węzłach typu PU, przekładnie transformatorów lub poziomy napięć na zaciskach po stronie napięcia transformatorów itd.); e — wektor niezmiennych parametrów zadania (obciążeń mocą czynną i bierną, generacji mocy czynnej itd.).
Wektor y opisuje te wielkości systemu rzeczywistego, które mogą być w pewnych granicach regulowane, a użytkownik przyjmuje określone wartości tych zmiennych wg arbitralnych kryteriów.
Zadanie wyznaczania optymalnego rozpływu mocy [7.38] polega na takim doborze wektoray, aby wybrana funkcja celu, którą są łączne koszty wytwarzania i przesyłu mocy w systemie, osiągnęła minimum
g(x,y) -»min (718)
r
przy spełnieniu równania (7.17).
W ogólnym sformułowaniu tego zadania moce czynne wytwarzane są elementami wektora y, zadanie zaś polega na minimalizacji funkcji
(7.19)
gdzie xk — koszt wytwarzania mocy Pk w węźle (elektrowni) k.
Jest to więc zadanie ekonomicznego rozdziału obciążeń między pracujące źródła przy uwzględnieniu strat i ograniczeń sieciowych.
Najbardziej ogólną metodą rozwiązania zadania optymalizacyjnego (7.18) przy spełnieniu równania (7.17) jest minimalizacja funkcji
z(*,J% e) = g(x,y)+i.Tf(x,y, e) (7.20)
gdzie / — wektor nieoznaczonych czynników Lagrange’a.
Algorytm postępowania można przedstawić następująco:
1. Zadanie wyjściowych wartości zmiennych niezależnych y;
2. Rozwiązanie zadania (7.17), czyli wyznaczenie stanu sieci;
3. Określenie warunków minimum funkgi (7.20) względem wektora /.;
4. Wyznaczenie gradientu
(7.21)
5. Jeżeli wybrana norma ||Vg|| jest wystarczająco mała, to rozwiązanie jest optymalne, w przeciwnym przypadku wyznacza się nowy wektor zmiennych niezależnych
(7.22)
Wektor poprawek zmiennych niezależnych [Ay] jest najczęściej wyznaczany z rozwiązania układu
[Ay] (7.23)
jest macierzą drugich pochodnych (hesjanem) optymalizowanej
funkcji względem zmiennych niezależnych.
Zmienne niezależne mogą przyjmować wartości z określonych przedziałów:
— dla generacji mocy czynnej — od technicznego minimum do mocy maksymalnej,