8. ELEKTROENERGETYCZNA AUTOMATYKA ZABEZPIECZENIOWA 552
rezerwowe chroni nie przy wszystkich rodzajach zwarć oraz nie powoduje natychmiastowego wyłączenia;
— podwojenie innych elementów systemu wyłączania zwarć (rys. 8.17). Może to polegać na podwajaniu liczby kanałów telekomunikacyjnych, przekładników prądowych, przekładników napięciowych, źródła prądu stałego oraz cewek wyłączających;
— rezerwa wyłącznikowa, polegająca na zainicjowaniu wyłączenia wszystkich wyłączników sąsiadujących z tym wyłącznikiem, który po otrzymaniu impulsu na wyłączenie nie spowodował otwarcia swych zestyków.
Rezerwa zdalna polega na pobudzeniu wyłącznika w linii sąsiedniej, jeśli po z góry ustalonej zwłoce czasowej nie nastąpi wyłączenie obiektu uszkodzonego. Może to być wyłączenie w tej samej stacji spowodowane przez zabezpieczenie, którego strefa zwłocz-nego działania sięga wstecz, bądź też w stacji odległej — przez zabezpieczenie, którego strefa zwioczna jest wydłużona poza przeciwległy koniec zabezpieczanej linii.
Rezerwa obszarowa polega na przesłaniu telemetrycznych sygnałów wyłączających na podstawie informacji o pobudzeniu zabezpieczeń na pewnym obszarze systemu. Sygnały te powodują wyłączenie możliwie najmniejszego fragmentu sieci w przypadku, gdy element uszkodzony nie został wyłączony prawidłowo. Rezerwa tego typu jest bardzo rzadko stosowana.
Decyzja o zastosowaniu zabezpieczenia rezerwowego nie zawsze bywa oczywista. Należy bowiem wziąć pod uwagę straty związane z jednej strony — z ewentualnym brakiem wyłączenia zwarcia (czyli brakującym działaniem zabezpieczenia), z drugiej zaś
— z kosztami spowodowanymi ewentualnym działaniem zbędnym. Przy takiej analizie należy uwzględnić:
— współczynnik pewności zabezpieczenia podstawowego,
— współczynniki niezawodności zabezpieczenia podstawowego i rezerwowego,
— spodziewaną liczbę zwarć wymagających wyłączenia zabezpieczanego obiektu w przyjętym okresie,
— koszt wynikający z działania brakującego,
— koszt wynikający z działania zbędnego.
Tablica 8.15. Rodzaje badań układów automatyki zabezpieczeniowej
Badanie |
Rodzaj badań | |||
Prototypowe | ||||
Fabryczne |
pełne (próba typu) |
technologiczne | ||
statyczne | ||||
dynamiczne | ||||
niepełne (próba wyrobu) | ||||
odbiorcze | ||||
Eksploatacyjne |
podstawowe | |||
skrócone | ||||
dodatkowe | ||||
Automatyczne samotestowanie |
— |
Poszczególne rodzaje badań zabezpieczeń podano w tabl. 8.15. Poniżej zostaną pokrótce omówione.
Badania prototypowe mają na celu dokładne sprawdzenie zarówno zasad działania zabezpieczenia nowego typu, jak i poprawności rozwiązań konstrukcyjnych. Badania te są wykonywane zanim zabezpieczenie zostanie przekazane do opracowania technologicznego i produkcji.
Tablica 8.16. Warunki wymagane przy badaniach pełnych zabezpieczeń, na podstawie zaleceń IEC
Czynnik oddziaływujący |
Warunki typowe |
Zakres zmienności | |
Źródło napięcia |
częstotliwość, Hz |
50 ±0,25 |
47^-51 |
kształt fali |
harmoniczne poniżej 2% |
harmoniczne O-r-5% | |
Stała czasowa impcdancji źródła, ms |
50±5 |
10+500 | |
Model linii |
pojemność |
0 |
schemat n |
częstotliwość oscylacji, kHz |
bez oscylacji |
1 ■?* 3 | |
Przekładniki prądowe |
współczynnik remanentu |
0 |
0+0.8 |
współczynnik graniczny dokładności |
transformacja bez nasycenia |
5+1200 | |
wtórna stała czasowa |
10 s |
50 ms+100 s" 0,2 + 3 ms2’ | |
Pr2ckładniki napięciowe |
współczynnik remanentu |
0 |
0+0,8 |
napięcie nasycenia |
bez nasycenia |
(1-2)1/,. | |
przekładniki pojemnościowe |
nie uwzględniane |
model typowy | |
Warunki początkowe |
prąd obciążenia wstępnego |
0 |
0+/, |
faza zwarcia,...° |
0 |
0+180" co 30° | |
Zakłócenia w obwodach wtórnych |
bez zakłóceń |
1 mHz, 200 ms doziemne 2,5 kV różnicowe 1 kV | |
Zasilanie prądem stałym |
napięcie |
<0,8+l)l/„ | |
krótkie przerwy, ms |
bez przerw |
2+200 | |
tętnienia, % |
0 |
12 szczyt szczyt | |
Temperatura, CC |
18 |
-5++40 | |
l) Dotyczy przekładnika nienasyconego. 2> Dotyczy przekładnika nasyconego. |