83 2

•    dokładna toaleta całego ciała

•    częsta zmiana bielizny osobistej i pościelowej

•    profilaktyka p/odleżynowa

•    zapewnienie prawidłowego i wygodnego ułożenia dziecka

•    dbanie o utrzymanie prawidłowej temoeratury dziecka

• zapobieganie powikłaniom płucnym i krążeniowym

• zapobieganie powikłaniom narządu ruchu

•    komunikowanie się z dzieckiem nieprzytomnym

•    współpraca z rodziną

•    dokumentowanie wszystkich czynności

43.1. Profilaktyka działania ubocznego cytostatyków u pacjentów z białaczką.

Nudności i wymioty

Unikać podenerwowania i rozdrażnienia przed terapią Zrelaksować się w cichym, przyciemnionym pokoju

Podczas terapii można spróbować żuć w ustach kawałek świeżego imbiru (ginger)

Dużo odpoczywać po terapii - pomocne mogą być: ćwiczenia relaksacyjne, ćwiczenia wyobraźni

medytacja, ulubiona muzyka lub program telewizyjny

W razie fali nudności, należy wziąć głęboki oddech i starać się zrelaksować, można znów spróbować żuć w ustach świeży imbir

Generalnie, dieta powinna zawierać spore ilości węglowodanów {głownie ze zbóż, warzyw i owoców), oraz zmniejszone ilości protein (rekomendowane proteiny to- drób, ryby, jaja)

Posiłki przyjmować często, w małych ilościach i jeść powoli

Unikać spożywania posiłków w pomieszczeniach niewietrzonych i wśród oparów kuchennych Nosić luźną odzież, zwłaszcza podczas spożywania posiłków - W odniesieniu do potraw i czynności jedzenia należy:

« Unikać potraw bardzo zimnych lub bardzo gorących (najbardziej wskazane są potrawy o

•    temperaturze pokojowej)

•    Unikać potraw tłustych i smażonych

•    Unikać potraw słodkich, słonych i ostrych

•    Unikać potraw o silnym zapachu

•    Unikać picia napojów podczas jedzenia, gdyż może to powodować wzdęcia. Płyny naleZy przyjmować godzinę przed lub po jedzeniu oraz w ciągu dnia (nie przy jedzeniu). Pomocne może być picie przez słomkę

•    Unikać jedzenia ulubionych potraw w czasie odczuwania nudności, gdyż potrawy te mogą wkrótce stać się nieznośne ze względu na kojarzenie ich z nudnościami

•    Unikać zmuszania się do jedzenia gdy nadchodzi fala nudności i wymiotów. Dopiero gdy wymioty ustana, można spróbować przyjmowanie małej ilości czystego płynu przez okres kilku godzin, a dopiero potem stopniowo zacząć znowu przyjmowanie posiłków

Przyrządzić sobie do picia jeden z następujących napojów:

■    Zmiksować duży kawałek imbiru (ginger), 4-5 goździków ze szklanką świeżo wyciśniętego soku z grejpfruta. Przecedzić, rozcieńczyć wodą przed spożyciem

■    Gotować przez 20 min., na wolnym ogniu, ok. 2,5 cm obranego, świeżego korzenia imbiru. Można dodać do tego napoju trochę brązowego cukru do smaku

Herbata miętowa

Po posiłku, usiąść prosto (unikać pozycji półleżącej lub leżącej, szczególnie na brzuchu) i starać się utrzymać taką pozycję przez ok. 1 godz

Jeśli nudności odczuwane są przed terapią odbywającą się zawsze o tej samej porze dnia. wskazane jest przedyskutowanie z lekarzem ewentualnej możliwości zróżnicowania godzin sesji terapeutycznych    *

Jeśli istnieje tendencja do pojawiania śię nudności podczas terapii, wskazane jest niespożywanie posiłków na 1-2 godzin przed terapia