Metody i kierunki przyczynowej (walizy rentowności

stawiony wskaźnik poziomu kosztów dla przedsiębiorstwa produkcyjnego jest następujący:

Kp A Zm Pk

—--1---1---1--

PPPP

koszty wynagrodzeń wraz z narzutami, amortyzacja,

koszty zużytych materiałów, pozostałe koszty,

przychody ze sprzedaży produktów netto.

Po podzieleniu licznika i mianownika przedstawionego wzoru przez przeciętne stany odpowiednich czynników produkcji uzyskuje się następującą formułę nakładochłonnościową:¹⁰¹

Kp    A    Zm    Pk

_{w k} _ R + At ₊ Mm . Pso ¹ PPPP

R    At    Mm Pso

gdzie:

R    - wielkość zatrudnienia,

At - przeciętny stan rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

Mm    - przeciętny stan materiałów,

Pso - przeciętny stan pozostałych składników aktywów działalności operacyjnej.

Przedstawiona formuła nakładochłonnościowa ma charakter syntetyczny i może stanowić podstawę dla dalszych badań interdyscyplinarnych. W liczniku tej formuły znalazły się wskaźniki częstotliwości obrotu poszczególnych czynników produkcji, a w mianowniku mierniki efektywności stosowane dotychczas przy ocenie działalności operatywnej, np. wydajność pracy, produktywność środków trwałych, produktywność materiałów itd. Takie ujęcie poziomu kosztów pozwala więc nic tylko na badanie efektywności ponoszonych nakładów, lecz także efektywności czynników produkcji.

¹⁰¹ T. Waśniewski, W. Skoczylas, Zasady analizy finansowej w praktyce. Przykłady i zadania. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1997, s. 191.

265