Anatomia Gruczoły dokrewne (1)

Anatomia Człowieka

Gruczoły dokrewne

Jacek Bujko

Katedra Diatetyłu

Wykroi Nouk o Żywieniu Czlowloko I Konsumpcji SGGW. Warszawa

Pokój 006, tol. 60 370 26

Gruczoły dokrewne

-    Nla mają przewodów wyprowadzających; wydzielają hormony bezpośrednio do krwi, llmfy, płynu mózgowo-rdzanlowago lub płynu tkankowego

•    Wykazują dużą aktywność fizjologiczną I matabollcz

-    Są bardzo dobrza unaczynlona

-    Na ogól mają budową płaolkową

■ Części aktywno wydzlolnlczo zbudowano z tkanki nabłonkowej

-    Mogą być amfotoryczno - zarówno zewnątrz Jak I wownątrzwydzlelnlcze (Jądra. Jajniki, trzuatka)

-    Hormony mogą być wydzielono poza gruczołami dokrownymi przez komórki różnych narządów wewnętrznych (nerka, serce, płuca, p. pokarm.)

-    Regulują czynności organizmu (komórek), metabolizm, uczestniczą we wzroście i rozwoju - regulacja humornlnn

-    Podlegają kontroli I wapólpracują śclśla z układem nerwowym -regulacja neurohumoralna

Rozwój:

•    z ektodermy: przysadka, szyszynka, rdzeft nadnerczy, (k cnromocMonna

-z endodormy: grasica, tarczyca, przytarczyce, wyspy trzustki

-    z mezodermy: kora nadnerczy, części wewnątrzwydzlelnlczo ponad

Hormony

•    Sygnałowa substancjo chemiczno działająco na odległość łab Wabiła _

•    Wiążą alą i receptorami komórkowymi - Wolna odposńedż na aygnakmimdy do godzin /i wydzielanie regulowane przoz podwzgórze, ujemne sprzężenie zwrotne i antagonł*tyczne działania

.*0

Endokrynno - ocalają aa odlegle konerto: gpwn wyd tkany gruczołów dofcwnych

Para kry rme (tkankowe) - działają na tąswdnw kowórki Autokrynne - <tzWa|« aa komórka wydMMuą kooHioBtacja lolulfM. np cytofcMy. proetagiandyny

Neurokiynne - wydzielane przez iwwony nwnomalMy; wydzielone na synapsach neurohormony: wydzieune prm neurony do hrwl neurohonecny podwzgórzowe

Hormony

Ze względu na budowę chemiczną dzieli sie na

Biafka i połipetydy (większość hormonów) np m«kM. gtukagon. hormony żołądkowe jdt

-    wiążą slf z receptorami Mony kantorkowej

•    aktywują (A) lub hamu|ą(B|cy*iez«aoonytową cAUP aktyrAijc lub hamuje Mnazf kołkową

•    wywoknk odpowiedzi lob Jsj hamowanie przez drogi hormon

Aminy - pochodne tyrozyny: rozpuszczalne w wodzie - np.. kakchotaatiny naposzczą*# w tłuszczach -h. terczycy

Sterydowe - pochodna cholesterolu np. hormony hory nadnerczy. Jąder. Jajnbów

-    rozpuszczalno w Itoozezach (tekzo Ił tarczycy)

mceplorooM jądrowymi

-    ałty/rtijfi ONA do syntezy Meau wolniejsze Idhrtsze działanie niż popędowych

-    mogą ndeć cytoplezMtyczae I

receptory łszyWszy efekt)