1
1
nWR—O
Rys. 3.72
Wiercenie otworu poprzecznego narzędziem obrotowym napędzanym na tokarce z numerycznie sterowaną osią ruchu głównego
Skojarzenie narzędzi obrotowych napędzanych umieszczonych w głowicy rewolwerowej na suporcie krzyżowym z numerycznie sterowanym ruchem obrotowym wrzeciona przedmiotowego stwarza olbrzymie możliwości kształtowania przedmiotów przez równoczesne toczenie, wiercenie i frezowanie. Powstają konstrukcje obrabiarek, które można zakwalifikować do tokarko-frezarek sterowanych numerycznie.
3.9.2. Tokarki i centra tokarskie sterowane numerycznie
Tokarki, jako obrabiarki najczęściej spotykane, są automatyzowane (mechanicznie) od dawna. Wprowadzenie sterowań NC i CNC do tokarek zwiększyło ich uniwersalność i elastyczność. Według badań niemieckich, ponad 50% wszystkich przedmiotów obrabia się na tokarkach. Powoduje to, że tokarki są przedmiotem zainteresowania wielu firm, pragnących polepszyć ich walory użytkowe.
Spotyka się wiele konstrukcyjnych odmian tokarek NC, jak np.:
— tokarki poziome i pionowe (ze względu na położenie osi wrzeciona),
— tokarki prętowe, uchwytowe i do wałków (kłowe),
— tokarki jedno- i wielowrzecionowe,
— tokarki z jednym lub wieloma saniami krzyżowymi i głowicami rewolwerowymi,
— tokarki z konikiem i bez konika.
Wymienione przykłady rozwiązań konstrukcyjnych dotyczą zarówno tokarek konwencjonalnych, jak i sterowanych numerycznie.
Sterowanie numeryczne wprowadziło jednak nowe podziały i klasyfikacje obrabiarek NC. Ważną grupą tokarek NC stały się tokarki wielonarzędziowe. których podział na podgrupy przedstawiono na rys. 3.73 (36).
Podział tokarek na obrabiarki do obróbki jednostronnej i do obróbki dwustronnej jest wynikiem zastosowania sterowania komputerowego CNC do tokarek.
Na podstawie analizy istniejących rozwiązań konstrukcyjnych tokarek NC i CNC oraz porównania ich z tokarkami konwencjonalnymi (pod kątem zmian konstrukcyjnych) można wyodrębnić następujące cechy charakterystyczne tokarek NC i CNC.
[rLOWO-UCHWYTOWE
X
r do obróbki jednoarooncj
Rys. 3.73. Klasyfikacja tokarek NC wielonarzędziowych [36]
do obróbki ó*M«roonej
1. Rosnąca liczba osi sterowanych numerycznie. Klasyczna tokarka NC z jednym imakicm narzędziowym lub głowicą narzędziową na saniach krzyżowych ma dwie osie sterowane Z i X (rys. 3.74). Jeżeli tradycyjny, ręcznie przestawiany konik zostanie zastąpiony przesuwnym suportem z głowicą rewolwerową (oś W), to powstanie tokarka NC z trzema osiami sterowanymi numerycznie (rys. 3.75).
Rys. 3.74
Tokarka ze sterowaniem numerycznym w dwóch osiach
Standardowym rozwiązaniem tokarek CNC stały się tokarki dwu- i wie-losuportowe. Na rysunku 3.76 przedstawiono tokarkę dwusuportową sterowaną numerycznie. Koncepcja dwusuportowej tokarki CNC wymagała rozwiązania kilku trudnych technicznie problemów. Pierwszy z nich dotyczył bezkolizyjnej współpracy dwóch niezależnych suportów krzyżowych. Osiągnięto to dzięki
169