[5 - 3321.75 - 2835.5,, ^
= 3367.00 - 2850.25 - 2842.25 - 3321.75 . 2 * 'xu
Całkowita X X •'»- “ = 5367,(8) - 2835.56 51,^
\ il-U KT GŁÓWNY)
P* j“*^W,"r/""C * Ukl H>«6h. « 1 J/DliU p,r.1>K_ _
,«A«* odpowuJMi giupy po „ »*,
„muo h*^ “"*5 w kolcjn.^, a, 4*. a a
|M|tjm)łci grupę o dowolnej iBMbnoki n n ' “> “"*»
Podstawowe terminy i pojęcia
Tabele analizy wariancji dla danych z tabeli 19.12 sunou. llh{ czba stopni swobody związana / wierszami (osoba badana), kolumn —-; ora/ czynnikiem A jest jednakowa i wynosi A-l. w tym pr/>k|',
Liczba stopni swobody /wiązana /. reszto W ą sumą kwadratów u-\
- 2). w tym przykładzie (4 - 1 )(4 — 2) = 6. Model, n.i którymi'- I zastosowanie analizy wariancji, zakłada zero interakcji między (rżeń Jeśli okazuje się to prawdą, to poprawnym składnikiem błędu d„ h u stkich trzech efektów jest oszacowanie wariancji resztowej. Pu pT/y^ delu w tym eksperymencie stwierdzamy, ze efekty związane z c.^ b , . ’ z kolejnością są nieistotne, natomiast efekt czynnika /\ jest istotny Pl poziomie.
Tabela 19.13. Tabela analizy wariancji danych z uhcli 19.12
Źródło /micnnoici |
Suma kwadratów |
Liczba \|opni swobody |
średni kwadra |
Wierne (osoby) |
14.69 |
3 |
4.90 » fj |
Kolumny (kolcjniKC) |
6.69 |
3 |
2.23 ■ i* |
A (cfekl główny) |
486,19 |
3 |
16206 * |
RcvMj |
23.87 |
6 |
ID* taŁ- 1 |
Całkowita |
531.44 |
15 | |
' 2 F, = 4- = 1.23 F* * -f = 40.72 / |
'„ = 4 = 0.56 |
Według Mycrsa (1979). jeżeli interakcje nie są zerowe, lo w u ć .
F będzie wykazywał obciążenie negatywne i będzie prowadził dc zbyt r.; odrzuceń hipotezy zerowej. Przy testowaniu różnic między osobami badc ciążenie to ma niewielkie znaczenie, ponieważ różnice takie /a/wyc/a . sują badacza. Jeżeli interakcja między C (kolejność) i A (efekt główny I zerowa, wpływa to obciązająco na wartość statystyki F dla efektów C \ ' a I wiście w wielu eksperymentach nie ma podstaw, b> z. góry podejrzę*.-, interakcji między efektami C i/ł.
Omówiony tu przykład jest bardzo prostym przykładem planu ».wj2rc. * skiego z pomiarami powtarzanymi. Powszechnie stosowanym >P'4v’s'-'
------•........ •- JW*urao>«i Umrdbttor ,
pfaftĘmauuftmtnis) f ' J*rt'
a5pcOTnen» dwuczynmkfiv.;, , pomuram. pr»ur/ammi <r»r,/W lri. „
ptattił mea\ur<mf.ntii
Ei5pcr>n«nt jednoc/.yrouk..*;. z pomiarami powtarzanymi » obrtf* ****„, _ ,
(twthfador exprnmrnl with rrfKuHd ljnr ‘ * ’
$ytndria złożona (compound tymmetnt Epwl^1-t
plan * blokach zrundonu/ou anych Uiwd»mi:td błock den pil Plan i czynnikami zagnieżdżonymi (rtciud foelor deu/nt plan kwadratu łacińskiego (lotin $ąuar< design)
Zadania
1. W pewnym eksperymencie z udziałem 12 osób badanych w 3 rodzajach warunków eksperymentalnych otrzymano następujące pomiary
Warunki
Ok*) |
c. |
Ci |
Ci |
1 |
8 |
7 |
15 |
2 |
19 |
14 |
20 |
3 |
7 |
9 |
6 |
4 |
23 |
20 |
18 |
5 |
14 |
26 |
12 |
6 |
6 |
14 |
15 |
7 |
5 |
9 |
20 |
8 |
22 |
25 |
20 |
9 |
II |
15 |
16 |
10 |
4 |
12 |
8 |
II |
13 |
18 |
20 |
12 |
8 |
6 |
28 |
T |
140 |
175 |
198 |
X, |
11.67 |
14.58 |
16 <0 |
Oblicz sumy kwadratów i średnie kwadraty. Zbadjj średnie t kolumn przy założeniu, że warunki eksperymentalne są zmienną stalą.
2. W pewnym eksperymencie z pomiarami powtarzanymi zbadano 4 osoby badane w 4 zestawach warunków eksperymentalnych:
403
402