CCF20091008027

się wg wzoru:

[m_wt + m_s) - m_wgt (m_wt + m_s) - m_wg,

2. Metoda piknometni (kolby)

2.1. Sprzęt pomocniczy

1.    Piknometr lub kolba o pojemności 0,2-0,25 dm³ i kształcie zbliżonym do stożkowatego (ryc. 8).

2.    Moździerz z tłuczkiem gumowym.

3.    Sita kalibrowane o wymiarach oczek 0,25 i 1 mm.

4.    Parowniczka.

5.    Termometr z podzialką elementarną 0,5°C i o zakresie 10-30°C.

6.    Pipeta 10 cm³.

2.2. Przebieg badania

1.    Średnią próbkę gruntu suszy się w suszarce w temperaturze 105-110°C do stałej masy i ochładza w eksykatorze.

2.    Gdy oznaczenie gęstości właściwej wykonuje się na potrzeby analizy areo-metrycznej pospółek gliniastych, piasków gliniastych i glin piaszczystych, próbkę należy lekko rozetrzeć w moździerzu i przesiać przez sito o wymiarach oczek 0,25 mm.

3.    Waży się pustą, suchą kolbę (piknometr) z dokładnością 0,01 g (m,).

4.    Do zważonej kolby wsypuje się wysuszony grunt, i _waży całość z dokładnością 0,01 g (m_g,). Masa wysuszonego gruntu użyta do badania powinna wynosić:

40-50 g dla piasków gliniastych, pyłów i pyłów piaszczystych,

35-40 g dla glin, glin piaszczystych i glin pylastych,

25-30 g dla glin zwięzłych, glin piaszczystych zwięzłych, glin pylastych zwię- i złych, iłów, iłów piaszczystych i iłów pylastych.

5.    Kolbę z gruntem napełnia się do około 2/3 objętości wodą destylowaną i j gotuje na małym płomieniu przez pół godziny w celu usunięc[a_p_owietrzą z gruntu

i wody. W czasie gotowania należy zawartość kolby kilkakrotnie wymieszać.

6.    Kolbę z zawartością ochładza się do temperatury otoczenia, uzupełnia wodą destylowaną do kreski na szyjce kolby.

7.    Doprowadza się temperaturę zawiesiny w kolbie najczęściej do temperatury 20°C, tj. do temperatury, w której kolby są cechowane. Można to zrobić najwygodniej przez umieszczenie kolby w naczyniu z wodą o temperaturze 20°C. Temperaturę zawiesiny w kolbie bada się na kilku głębokościach. Po ustaleniu tempc-ratuty uzupełnia się poziom wody (do kreski) za pomocą pipetki i starannie wyciera się kolbę wewnątrz, nad poziomem wody oraz jej ścianki zewnętrzne.

8.    Kolbę z zawiesiną waży się z dokładnością do 0,01 g (m_wgl).

9.    Za pomocą pipetki odciąga się nieco wody z szyjki kolby i ponownie doprowadza poziom wody do kreski, ważąc kolbę z zawartością ponownie. Oba wyniki nie powinny różnić się od siebie więcej niż o 0,02 g. W przypadku większej różnicy badania powtarza się aż do otrzymania 2 do 3 wyników nie różniących się od siebie więcej niż o 0,02 g. Czynności powyższe powinny być wykonywane tak szybko, aby w trakcie badania nie następowały zmiany temperatury w kolbie.

10.    Wylewa się zawartość kolby, kolbę dokładnie się płucze i jeśli dana kolba nie była wcześniej wycechowana, wlewa się do niej wodę destylowaną — do kreski, doprowadza do temperatury 20°C i po starannym wytarciu waży się z dokładnością do 0,01 g (m_M). Należy pamiętać o dokładnym ustaleniu poziomu menisku względem kreski na szyjce kolby — identycznym z poziomem przy ważeniu kolby z wodą i gruntem. Na ogól ustala się, że poziom dolny menisku powinien pokrywać się z kreską.

11.    Uzyskane wyniki zapisuje się w dzienniku laboratoryjnym.

2.3. Obliczanie wyników

1.    Masę szkieletu gruntowego tn_s otrzymuje się przez odjęcie od masy kolby z gruntem suchym masy suchej kolby:

m_s = m_gt - m,

2.    Objętość szkieletu gruntowego otrzymuje się z obliczenia masy wody w objętości gruntu:

/n*. =    + tn_s — m_wgl

Suma masy kolby (piknometru) z wodą /n,_w oraz masy szkieletu gruntowego m, jest większa od masy kolby z wodą i gruntem m_wg, o masę wody w objętości gruntu (ryc. 8), ponieważ przy obydwu ważeniach poziom cieczy był jednakowy (do kreski). Aby otrzymać objętość gruntu, masę wody dzieli się przez gęstość właściwą wody. W przypadku przeprowadzania badania w temperaturze 20°C gęstość właściwą wody przyjmuje się za 1 g ■ cm^-3:

^ W|y/ “ł" Wj —

3. Gęstość właściwą szkieletu gruntowego oblicza P, = ^m'

Pt gęstość właściwa szkieletu gruntowego (g • cm^-3),

61