Ryc. 33. Stożek Wasiliewa (wg PN-88/B-04481): 1 — stożek, 2 — luk, 3 — kulki wyważające, 4 — uchwyt, 5 — kreska odpowiadająca głębokości zanurzenia stożka przy wilgotności granicy płynności
Ryc. 34. Część pomiarowa penetrometru stożkowego (wg Instrukcji 1TB 290,1990)
Tab. 29. Zakres wymagań technicznych dla penetrometrów stożkowych stosowanych w Polsce i innych krajach
(za S. Łukasikiem, 1995)
Wymagania dla danego stożka |
Normy polskie |
Normy brytyjskie |
Normy szwedzkie |
Zakres penetracji (mm) |
12-20 |
15-25 |
7-15 |
Minimalna różnica dwóch odczytów przy tej samej wilgotności (mm) |
0,5 |
0,5 |
0,4 |
Głębokość zanurzenia stożka przy granicy płynności (wj) (mm) |
18 |
20 |
10 |
no
1. Z gruntu o nienaruszonej strukturze wycina się dwie próbki, nie mające szczelin i pęknięć, o objętości 20-30 cm3 i wygładza je ostrzem noża. Wycinanie próbek przeprowadza się tak, aby nie naruszyć naturalnej struktury gruntu.
2. Wycięte próbki umieszcza się w parowniczkach i suszy: początkowo na powietrzu, w temperaturze pokojowej do stanu powietrznosuchego, do stałej masy.
3. Wysuszone na powietrzu próbki wkłada się do suszarki i suszy w temperaturze 105-110°C do stałej masy.
4. Próbki ochładza się w eksykatorze.
5. Waży się próbki (ms).
6. Oznacza się objętość wysuszonych próbek (V) (wg rozdz. VI).
/
7. Jednocześnie oznacza się gęstość właściwą szkieletu gruntowego badanego gruntu ps (wg rozdz. IV).
8. Uzyskane wyniki pomiarów wpisuje się w dzienniku laboratoryjnym.
9. Granicę skurczalności gruntu (ws %) oblicza się wg wzoru:
gdzie:
pw — gęstość wody w porach gruntu (g • cm-3), ps — gęstość właściwa szkieletu gruntowego (g • cm"3),
Pd — gęstość objętościowa szkieletu gruntowego (g • cm-3), obliczana według wzoru:
gdzie:
ms — masa szkieletu gruntowego (g),
V — objętość próbki gruntu po wysuszeniu (cm3).
1. Próbkę gruntu o masie około 50 g i wilgotności naturalnej miesza się dokładnie.
2. Jeśli grunt znajduje się w stanie półzwartym lub zwartym, nasyca się go wodą do stanu plastycznego, a jeśli znajduje się w stanie płynnym, podsusza się go w temperaturze pokojowej.
3. Do badania można używać grunt pozostały po oznaczeniu granicy płynności (p. § 5), podsuszając go również w temperaturze pokojowej.
4. Z wydzielonej próbki gruntu usuwa się ziarna średnicy większej tuż 2 mm.
131