termin wieloznaczny ; jest to osoba ,która „ dba o zaspokojenie potrzeb dziecka, dorosłego potrzebującego wsparcia ze względu na stan zdrowia, nieporadność, trudne warunki życiowe,starszy wiek itp.Czynności opiekuna - doraźne i długoterminowe - są różnorodne i obejmują głównie troskę o zdrowie podopiecznego, jego rozwój, bezpieczeństwo, stan posiadania ,odpowiednie warunki życiowe,pomoc i zastępstwo w czynnościach prawnych . Opiekun nie tylko udostępnia podopiecznemu potrzebne mu dobra , przedmioty .ale także winien pomagać . uczyć go korzystania z nich przez instruowanie .rozbudzanie dążeń , pomaganie w ich realizacji. Działania te są nie odłącznym składnikiem wychowania , stąd podejmują je rodzice, nauczyciele , wychowawcy ; opiekunami mogą być osoby prywatne, najczęściej są to członkowie rodzin oraz pracownicy wyspecjalizowanych służb społecznych , organów państwowych , placówek leczniczych , opiekuńczo -wychowawczych . Opiekun ponosi odpowiedzialność moralną i prawną za powierzone jego opiece osoby. „
Opiekun prawny - osoba ustawiana przez sąd dla ochrony dzieci, które nie pozostają pod władzą rodzicielską, oraz osób ubezwłasnowolnionych całkowicie. Opiekun musi być ustanowiony, gdy oboje rodzice nie żyją, nie są znani bądź na podstawie orzeczenia osądu nie mogą sprawować władzy rodzicielskiej.
Opiekuna powołuje sąd rodzinny i nieletnich z urzędu , w pierwszej kolejności spośród osób spokrewnionych . Opiekunem dziecka mogą być także oboje małżonkowie, bowiem piecza nad dzieckiem jest surogatem władzy rodzicielskiej. Opiekun musi posiadać pełnię praw publicznych , zdolność do czynności prawnych i dawać gwarancję , że będzie działał dla dobra podopiecznego w zgodzie z interesem społecznym . Zakres działań opiekuna prawnego jest szeroki i obejmuje pieczę nad osobą (zapewnienie bezpieczeństwa , należytych warunków bytowych , wychowanie itp.), zarząd majątkiem i przedstawicielstwo ustawowe (działanie w imieniu podopiecznego , wyrażanie zgody ,wykonywanie czynności prawnych i inne ). Działalność ta podlega nadzorowi sądu - ważniejsze czynności wymagają zgody sądu . Opiekun jest zobowiązany między innymi do przedstawienia rozliczeń finansowych , sprawozdań ze swej działalności. Kontrola ta służy ochronie interesów osób poddanych opiece.