• II wojna światowa - badania popularne - separacja izotopów uranu, generacja i wzmacnianie promieniowania mikrofalowego, powiązanie z reakcjami rozszczepienia czy też fuzji jąder atomowych
• 1943 r. E. Rudberg zarejestrował charakterystyczne straty energii strumienia elektronów oddziałującego na blaszki z miedzi, złota i srebra plazma w metalach
• 1955 r. G. Dresselhaus plazmowy rezonans w półprzewodnikach
• Obecnie - rozwój chemii plazmy, różnorodne zastosowania
Właściwości plazmy
Plazma idealna
• składa się ze swobodnych jonów, elektronów i fotonów
• gęstość jest mała w porównaniu z gęstością ciał stałych, cieczy, a nawet gazów
• jako całość jest elektrycznie obojętna
Plazma rzeczywista
• może być zjonizowana tylko częściowo; oprócz swobodnych jonów i elektronów zawiera najczęściej również cząstki neutralne, wzbudzone, wolne rodniki oraz fotony
• może występować pod ciśnieniem atmosferycznym a także przy ciśnieniach/gęstościach ekstremalnych
8
..tt
>■
Właściwości plazmy
Plazma rzeczywista • definicją Zjonizowany gaz, zawierający różnoimienne ładunki elektryczne o całkowitym ładunku równym 0, w którym odległość rozdzielenia ładunków (tzw. promień Debye'a) jest znacznie mniejsza od rozmiarów obszaru zajmowanego przez plazmę.
• Stopień jonizacji może być niewielki.
• Promień Debye’a rośnie wraz z temperaturą i maleje wraz ze wzrostem ładunku i koncentracji otaczających go cząstek.
9
§10*
L
104
102
~T---1--1---f
skwary
t~
i
k«ionj
‘ ***}■
*ł«drtery *
Ui«ry
...p.rzetiz«A__i .____
fT»tcryptłr.«UmjT
fOAOfttrp
• z+miks
( .
pe«rt»z«tf
bcmW
ytsdcromj
■t"
i •*
I «l*tfjr«2ny j
|
rt«««a»a rfi ;
BKTÓrti Jfnwferyczrtt j
■ Ciała stałe,
----1--<*ecze i gazy
za zimne i za gęste aby
t za zimne i za gęste aDy 1 „nonrialna" plazma mogła Istnieć
-L
i.
_
10* 10° 10’° 10’4 10’* 1021 1024 Kj50
iiczoa jonów zawarta w jednostce oojętości (1/m )
10
PLAZMA
Jiądro *1 ort ca
Korona słońca
Synteza Jądrową
Wiatr słoneczny
Koncentracja elektronów [l/m*]
Kryteria podziału plazmy termodynamiczne:
• plazma izotermiczna (Te=Tj=Tn); najczęściej p>l atm.; dobrze określona temperatura plazmy
• nieizotermiczna (Te*T.*Tn); zazwyczaj p<l atm.; równowaga stacjonarna występuje tylko w zakresie poszczególnych rodzaj cząstek; trudno jednoznacznie mówić o temperaturze plazmy
2