1. Istota i formy bankowych rozliczeń pieniężnych
który natychmiast dokonuje przeliczenia wpłacanych środków pieniężnych,
- zamkniętej, kiedy klient banku deklarując określoną kwotę środków pieniężnych wkłada gotówkę do zamkniętego opakowania (koperty, portfela, pojemnika), którego otwarcie jest niemożliwe bez widocznego uszkodzenia, a przeliczenie zawartości przez pracowników banku następuje kolejnego dnia.
Wpłaty zamknięte są przyjmowane o dowolnej porze dnia, przy wykorzystaniu: wrzutni nocnych (inaczej nazywanych trezorami, skarbcami nocnymi), bankomatów bądź innych urządzeń umożliwiających dokonywanie wpłat.
Wypłaty środków pieniężnych przez klientów banków dokonywane są:
- bezpośrednio w kasach banków,
- z wykorzystaniem kart płatniczych w bankomatach lub podczas dokonywania płatności kartami płatniczymi za towary lub usługi w określonych punktach handlowych57.
Inkaso
samochodowe
Banki oferują przedsiębiorcom również (najczęściej sklepom, jednostkom budżetowym, restauracjom) usługi transportowe, tzw. inkaso samochodowe związane z odbieraniem, a niekiedy również dostarczaniem określonych kwot gotówki. Wpłaty zamknięte odbierane są w punktach usługowych i dostarczane do banku, gdzie oddawane są za pokwitowaniem pracownikom banku lub pozostawiane we wrzutni nocnej.
Wysokie koszty obrotu gotówkowego dla uczestników życia gospodarczego, instytucji publicznych, a pośrednio również dla konsumentów, pozytywne efekty wykorzystania pieniądza bezgotówkowego dla wzrostu gospodarczego, a także dążenia do eliminacji szarej strefy przyczyniają się do podejmowania działań przez różne instytucje dla promowania bezgotówkowych instrumentów płatności i wojny z gotówką (ang. war on cash)5S.
57 Tego rodzaju usługi nazywane Cash Back oferowane są dla kart VISA oraz MasterCard i umożliwiają dokonanie wypłaty maksymalnie do 200.zł.
58 Dla przykładu potowa uprawnionych w ZUS pobiera świadczenia wformie gotówki, co kosztuje zakład ok. 300 min złotych rocznie. Działania na rzecz upowszechnienia obrotu bezgotówkowego podejmowane są przez NBP, Związek Banków Polskich, banki, instytucje rozliczeniowe, m.in. utworzono Koalicją na Rzecz Obrotu Bezgotówkowego.
67