Według schematu przedstawionego na rys. 7-14. Moc całkowita jest równa sumie wskazań poszczególnych watomierzy

P = P_A+P_B+P_C

stosuje się jednak w tym przypadku coraz częściej watomierze o budowie specjalnej, zawierającej trzy organy ruchome działające na wspólną oś miernika, przez co momenty napędowe poszczególnych układów sumują się i watomierz wskazuje moc całkowitą.

Rys. 7-14. Schemat układu połączeń do pomiaru mocy prądu trójfazowego za pomocą trzech watomierzy

Rys. 7-15. Schemat układu połączeń do pomiaru mocy prądu trójfazowego za pomocą dwóch watomierzy

W sieci trójfazowej, trójprzewodowej przy nierównomiernym obciążeniu faz pomiaru mocy można dokonać za pomocą dwóch watomierzy, które włącza się według schematu podanego na rys. 7-15. Moc pobierana przez odbiorniki trójfazowe jest równa sumie wskazań obu watomierzy.

7.9. Pomiary energii (pracy) prądu

Energia (praca) prądu elektrycznego wyraża się iloczynem mocy przez czas

Pomiary te stanowią podstawę do rozrachunków pomiędzy odbiorcami energii a zakładami wytwarzającymi. Pomiarów energii elektrycznej dokonuje się za pomocą przyrządów zwanych liczni-

kami energii elektrycznej. Istnieje szereg różnych systemów liczników elektrycznych dla prądu stałego i przemiennego.

Do pomiarów energii prądu stałego służy licznik elektrodynamiczny. Zasada jego działania jest podobna do zasady działania elektrodynamicznych przyrządów pomiaroWych i silnika prądu stałego. Nie będziemy jego budowy opisywać, gdyż wobec rozpowszechnienia prądu przemiennego jest bardzo rzadko stosowany.

Do pomiarów energii czynnej prądu przemiennego stosuje się — jak wiemy — liczniki indukcyjne. Organ ruchomy licznika jednofazowego stanowi tarcza aluminiowa 1 (rys. 7-16) osadzona

Rys. 7-16. Jednofazowy licznik indukcyjny

na osi. Tarcza obraca się w szczelinach dwóch rdzeni 2 i 3. Uzwojenie rdzenia 2 jest prądowe, uzwojenie rdzenia 3 jest obwodem napięciowym licznika. Strumienie magnetyczne tych elektromagnesów wzniecają w tarczy licznika prądy wirowe. Współdziałanie tych prądów ze strumieniami wytwarza moment napędowy proporcjonalny do mocy czynnej pobieranej przez odbiorniki

M = kU I cos <p

Moment hamujący wytwarza się przez prądy wirowe indukowane w tej samej tarczy aluminiowej 1 podczas jej ruchu w polu magnesu trwałego 4. Moment hamujący jest proporcjonalny do

197