Istotą czytania jest zdobywanie wiedzy. Czytamy po to, by dotrzeć do jakiejś' informacji, przyswajać wiedzę z różnych dziedzin życia i nauki, czy też zgłębiać tajniki literatury pięknej.
Droga do osiągnięcia biegłości w czytaniu i właściwego rozumienia treści tekstów nie dla wszystkich uczniów jest prosta. Jest faktem, że wielu z nich, z różnych przyczyn, napotyka trudności w opanowaniu poprawnego i płynnego czytania, wielu też ma kłopoty ze zrozumieniem czytanych treści.
Część tych uczniów to dzieci z dysleksją rozwojową. Kształcenie czytania ze zrozumieniem jest jednym z podstawowych zadań szkolnej edukacji językowej. Nadto, sprawdzian czytania ze zrozumieniem stanowi ważny element egzaminów na każdym etapie edukacji.
Niniejsze opracowanie ma na celu pomóc uczniom klas IV-VI w rozwijaniu umiejętności rozumnego czytania. Materiały w nim zawarte mogą być wykorzystane również w pracy z uczniami nieco młodszymi, a także gimnazjalistami, którzy mają problemy z percepcją tekstów. Wykonywanie poszczególnych ćwiczeń powinno być kontrolowane, a w miarę potrzeby ukierunkowywane przez nauczyciela, terapeutę zajęć korekcyjno-kompensacyjnych bądź rodziców.
Prezentowane teksty są na ogół krótkie, ułatwione jest więc ich kilkakrotne odczytywanie. Sprzyjać to będzie nabywaniu płynności w czytaniu przez uczniów, którzy mają jeszcze trudności z opanowaniem techniki czytania.
Zadania zamieszczone pod tekstami ukierunkowują proces analizowania i przyswajania czytanych treści. Wykonując je, uczeń uczy się:
— wyodrębniać istotne fakty z tekstu,
— wyszukiwać ważne szczegóły,
— ustalać zależności przyczynowo-skutkowe,
— przekazywać zdobyte informacje w formie ustnej i pisemnej,
— formułować krótkie wypowiedzi pisemne,
— wyrażać ocenę zagadnień poruszanych w tekście,
— prezentować własne refleksje związane z tematem.
W poleceniach zamieszczonych pod tekstami zostały zastosowane różne metody sprawdzania ich rozumienia: pytania otwarte, pytania zamknięte, zadania wyboru, uzupełnienia brakujących fragmentów tekstów i tabelek, graficzne zaznaczenia odpowiednich fragmentów oraz techniki mieszane. Niektóre teksty służą również do ćwiczeń doskonalących umiejętności ortograficzne ucznia.
Treść „czytanek” nawiązuje głównie do tematyki przyrodniczej i geograficznej, zawiera ciekawostki związane z podróżowaniem, a także żartobliwe opowiastki.
Mam nadzieję, że teksty zainteresują uczniów, wzbogacą ich wiedzę, poszerzając wiadomości zdobywane w szkole, a także pobudzą ciekawość poznawczą i wyobraźnię.
5