Chemia rep08

A, że rozbudowują przy przechodzeniu do wyższych liczb atomowych orbitale f w trzeciej od zewnątrz powłoce elektronowej.

Biorąc pod uwagę konfigurację elektronów w atomach, wszystkie pierwiastki można również podzielić na cztery bloki:

1.    blok s - należą do nich wodór, hel oraz pierwiastki I i II grupy A układu okresowego; atomy tych pierwiastków mają w zewnętrznej powłoce, najbardziej oddalonej od jądra, jeden lub dwa elektrony na orbitalu s; stąd nazwa bloku.

2.    blok p - zalicza się do niego pierwiastki pozostałych grup A; atomy tych pierwiastków mają na ostatniej, najbardziej oddalonej od jądra powłoce, od jednego do sześciu elektronów p.

3.    blok d - zalicza się do niego pierwiastki grup B, nazywane również pierwiastkami przejściowymi; w atomach pierwiastków przejściowych są uzupełniane - przy przechodzeniu do wyższych liczb atomowych - orbitale d w przedostatniej powłoce elektronowej.

4.    blok f - należą do niego pierwiastki, których atomy przy przechodzeniu do wyższych liczb atomowych uzupełniają orbitale f w trzeciej od zewnątrz powłoce elektronowej.

Wodór i hel różnią się znacznie od pozostałych pierwiastków tym, że mają tylko orbital 1 s. Hel należy do grupy VIII A. Natomiast wodór można umieścić w grupie I A, ponieważ ma - podobnie jak pierwiastki tej grupy - na ostatniej powłoce jeden elektron s, albo w grupie VII A, gdyż brakuje mu do utworzenia trwałej zewnętrznej powłoki elektronowej jednego elektronu.

Orbitale atomowe

Orbitale s mają kształt kuli, tzn. we wszystkich kierunkach w danej odległości od jądra prawdopodobieństwo znalezienia elektronu jest zawsze jednakowa. Im większa jest wartość głównej liczby kwantowej n, tym kontur orbitalu sjest większy. Każdy kontur trzech orbitali p składa się z dwóch prawie stykających się fragmentów o kształcie zbliżonym do kuli, przy czym skierowane ku sobie strony tych kul są spłaszczone. Można je przedstawić na prostokątnym trójwymiarowym układzie współrzędnych. Trzy orbitale p oznacza się

symbolami p_x, p_y i p_z.

Kontury typu s

W trzech z pięciu orbitali 3d chmury elektronowe “leżą” między kierunkami osi prostokątnego, trójwymiarowego układu współrzędnych; tak skierowane orbitale oznacza się jako d_(xy), d_(xz) i d_(yz). W jednym z dwu pozostałych orbitali d chmury elektronowe układają się wzdłuż osi x iy, orbital ten oznaczamy więc jako d(_{x2 y2}^

13