238 4. Dynamika i przepływy guasi-rzeczywiste
Po
F = —, F = IX + jY + kZ,
gdzie v0, po, Po, Vo są wartościami charakterystycznymi (wielkościami odniesienia) dla danego przepływu.
Korzystając z powyższych wielkości, równanie Naviera-Stokesa i równanie ciągłości przepływu przedstawimy w postaci bezwymiarowej:
1) równanie Naviera-Stokesa
vft av
— + —(v• V)v = g-F--^--~Vp+ —v+-^~v(divv),
I. ' ) ° ni n r I2 ^l2 \ >
t0 at i0
Po^o P ^o 310
2) równanie ciągłości przepływu
Pę a£+v2pŁ— a
Aby równanie Naviera-Stokesa miało postać bezwymiarową, należy je podzielić stronami przez Vq//0 (jednostkową siłę bezwładności). Wtedy przybiera ono postać:
v0t0 at
1 V — -
—Vp +-A v +
Lv
o vo
a równanie ciągłości przepływu jest następujące:
-div(pv) = 0.
at l
v =
31ovo
Vj^div v
Jeśli dla dwóch porównywanych przepływów: rzeczywistego (1) i modelowego (2) współczynniki stojące przy pochodnych w równaniu Naviera-Stokesa są równe, to znaczy
O*"* 1 |
f lo ) |
fg/°l - |
fg/°l |
1 ! o o > |
< O o |
UJr |
^ vó J2 |
;V !v
to przepływy te są opisywane identycznymi równaniami różniczkowymi oraz warunkami brzegowymi i początkowymi. Zatem rozwiązania w postaci bezwymiarowej są identyczne dla tych samych wartości powyższych współczynników. W takim przypadku przepływy 1 i 2 nazywamy dynamicznie podobnymi. Równanie ciągłości przepływu nie wnosi nowych związków podobieństwa. Współczynniki te nazywają się liczbami podobieństwa i przedstawiają iloraz dwóch sił. Siłą odniesienia jest siła bezwładności związana z członem unoszenia występującym w równaniu Naviera-Stokesa. W równaniu tym występują następujące liczby podobieństwa:
Liczba Strouhala jest określona wzorem:
St =
(
Po
^PoV0 J]
' Po \ ^Povo )2
> |
- |
V 1 |
^QV0 ) |
<3 > |
Vj
1 i nazywana jest również liczbą jednoczesności. Występuje ona tylko w przepływach niestacjonarnych lub okresowych. Liczba Strouhala określa stosunek składowej unoszenia do składowej lokalnej siły bezwładności.
Współczynnik stojący przy bezwymiarowym wektorze sił masowych F określa liczbą Froude’a:
Można j ą przedstawić j ako:
pr _ P^o ' vo _ P^o * vo
pg-^o yli
czyli liczba przedstawia stosunek sił bezwładności do siły ciężkości.
Trzecia zależność w bezwymiarowym równaniu Naviera-Stokesa określa liczbę Eulera:
Eu =-^r
Povo
i wyraża stosunek sił ciśnienia do sił bezwładności:
Pc/o ( V0 ^0 )
Stąd wynika kryterium Eulera podobieństwa pól sił ciśnieniowych (parcia) w dwóch przepływach. Liczba Eulera dotyczy tylko przepływów płynu nieściśliwego.