- chemokiny
- interleukiny (IL)
- interferon (INF)
- czynniki martwicy nowotworu (TNF)
Czynniki krwiotwórcze
• Czynniki stymulujące tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów (GM-CSF)
• G-CSF, M-CSF
• Czynniki komórek macierzystych (SCF)
• Czynnik hamjący białaczkę (LSF)
• Onkostatyna (OST)
• Erytropoetyna
• Trombopoetyna
Zaliczane do modulatorów odpowiedzi immunologicznej GM-CSF zwiększa:
• Właściwości fagocytarne makrofagów i granulocytów
• Zwiększa wydzielanie cytokin IL-1, IL6 TnF
• Ekspresję cząsteczek adhezyjnych
• Poziom receptorów dla fragmentu Fc przeciwciał
• Wzmaga cytotoksyczność komórek NK
• Ocenia się możliwość stosowania GM-CSF w terapii genowej nowotworowej
Czynniki komórek macierzystych (SCF)
— Czynnik wzrostu komórek tucznych i melanocytów
— Czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF)
O Wpływa na wytwarzanie neutrofili w szpiku stosowany w leczeniu korekcji neutrofili po chemio i radioterapii
— Czynnik stymulujący tworzenie kolonii makrofagów (MCSF)
o Działa na monocyty oraz makrofagi zwiększa wydzielanie ILI, IFN, G-CSF, stosowany w leczeniu czerniaka
Chemokiny:
Wykazują działanie chemotaktyczne oraz biorą udział w aktywacji proliferacji i różnicowaniu różnych leukocytów
• hemokiny: C, CC, CXC, CX3C
• klinicznie dzielimy chemokiny na: chemokiny prozapalne i lifoidalne Regulują krążenie różnych populacji limfocytów
Czynnik martwicy nowotworu (TNF- tumor necrosis factor)
• TNF a - kachektyna - makrofagi
• TNF P - limfotoksyna (a i P) - limfocyty
Właściwości TNF
o komórka nowotworowa - apoptoza
o pobudza fibroblasty do produkcji IFNp
o indukuje hepatocyty do produkcji białek ostrej fazy
o odpowiedzialny za senność i gorączkę - działa na korę mózgową (ośrodki temperatury w mózgu) o resorpcja kości
o wpływa na komórkę tłuszczową - zmniejsza produkcję tłuszczu o aktywacja makrofagów
o limfocyty B - synteza przeciwciał
o limfocyty T do produkcji IL-2, IFN- y, innych cytokin
Działanie przeciwnowotworoweTNF:
• Bezpośrednie oddziaływanie na komórki nowotworowe
• indukowanie zmian w naczyniach krwionośnych nowotworu
• Pobudzenie odpowiedzi immunologicznej przeciwnowotworowej
Działanie bezpośrednie TNF na komórkę nowotworową:
« Wywołanie cytolizy - cytotoksyczność
• Aktywacja fosfolipazy A2
o Aktywacja proteaz serynowych
« Aktywacja enzymów lizosomalnych