DSC00651

Zastosowanie skamieniałości

Biostratygrafia

Gatunki pojawiają się. trwają jakiś czas. a potem wymierają. Skamieniałości osobników należących do tych gatunków występują obecnie w skalach osadowych. W utworach kredy piszącej wśród wielu różnych

Fig. 88. Grupy bezkręgowców dominujące w poszczególnych środowiskach morskich w- różnych okresach fanerozoiku (prócz bezkręgowców uwzględniono również Conodoniophorida i oiwomicc planktonicznc).

gatunków stwierdza się. na przykład. w następujących po * irant-ach pojawiające się kolejno rodzaje i gatunki belcmnitów (fig, &<» Zgodnie / Ziisadą nadlcglolcl (• superpozycji) sformułowaną przez . ; . -a Stos

(1638-1686). dziś oczywistą, lecz kiedyś rewelacyjna : odkrywcza, w kompleksów skalnych niczaburzonych tektonicznie warstwy leżące wyże: a młodsze od warstw im podległych. W okresie czasu, w którym osadzone zostały utwory kredy piszącej, najpierw występowały więc (patrz fig. 89) gatunki belcmnitów z rodzaju Actmocamcu. potem istniały gatunki z rodzaju Gonioieuthts, jeszcze później te należące do rodzaju Belemnitella i wreszcie najpóźniej gatunki belcmnitów zaliczane do rodzaju Belemnella. Najmłodsze są warstwy z Belemnella, starsze od nich warstwy z Belemnitella, jeszcze starsze warstwy z Gomoteuthis, a najstarsze - warstwy z Actinocamax.

Gdy w jakimś profilu ustalimy tego rodzaju następstwo skamieniałości (fig. 89) dokumentujących następujące po sobie odcinki czasu, możemy następnie wykorzystać te skamieniałości do określenia względnego wieku skał, to znaczy do orzekania czy kompleksy skalne występujące w dwóch odległych od siebie miejscach są tego samego wieku (powstały równocześnie), czy tez jeden z kompleksów jest starszy od drugiego (powstał wcześniej).

Jeżeli w’ jakiejś miejscowości w Szwecji odsłaniają się warstwy zawierające belemnity z rodzaju Aclinocamax i w jakiejś miejscowości w Niemczech również stwierdzono w występujących tam warstwach belemnity z rodzju Actinocamax, można dokonać wówczas korelacji stratygraficznej, czyli uznać, że warstwy ze Szwecji i warstwy z Niemiec są równowickowe.

Jeżeli jednak w jednej miejscowości stwierdzono warstwy z Actinocamax, gdy w drugiej warstwy z Belemnitella. oznacza to, iz warstwy z pierwszego miejsca są starsze (powstały wcześniej) od warstw z drugiego miejsca. W tej sytuacji możemy nawet wyciągnąć dalej idący wniosek dotyczący wieku warstw z obu miejscowości Można mianowicie stwierdzić, że warstwy z Actinocaniwc występujące w- jednej miejscowości i warstwy z Belemnitella obecne w drugiej nie powstawały w okresach cza>u