DSC01376

't^s PETER PAUL RUBENS, MINERWA CHRONIĄCA PAX PRZED MARSEM, 1629-1630, National Gallery (czytaj: naszjonal gałeri), Londyn

RorrCTENIA DO ANALIZY

Zwracając uwagę na kolorystykę obrazu i operowanie światłem, omów rolę kontrastu j w obrazie Rubensa.

2. Określ, w jaki sposób ujawnia się w analizowanym dziele kompozycja diagonalna.

: Wyjaśnij, czemu służy.

H 3. Dokonaj analizy porównawczej przedstawienia I^łax i bohaterki Toalety Wenus (s. 157). KM.; Wskaż podobieństwa i różnice. Zwróć uwagę na:

a)    budowę ciała, kolor włosów, wyraz twarzy obu kobiet;

b)    atrybuty im towarzyszące;

¹ c) czynności i gesty, które wykonują;

¹ d) rolę Amora oraz putta trzymającego w ręku gałązkę oliwną.

4. Co - twoim zdaniem ~ osiągnął Rubens, malując Pax jako nagą kobietę?

t Określ alegoryczny sens:

•) czynności wykonywane) przez Pax:

b)    zachowań i rekwizytów kobiet przedstawionych w lewej części płótna;

c)    pozy lamparta;

d)    gestu satyra (zwróć uwagę na przedmiot, który trzyma w ręku);

e)    zachowania Hymcna i postaci po prawej stronie obrazu.

6.    Wskaż na obrazie postaci, które można uznać za uosobienie zmysłów wzroku, słuchu, dotyku, smaku.

7.    Wyjaśnij rolę sensualizmu i alegorii w analizowanym obrazie Rubensa.

Tworzenie własnego tekstu

1.    Miłość jest pokojem. Rozwiń temat w odniesieniu do obrazu Rubensa.

2.    Uzasadnij tezę, że obraz Mincrwa chroniąca Pax przed Marsem to protest intelektualisty przeciw wojnie.

Praca domowa

Omawiany obraz Rubensa jest znany pod trzema tytułami: Mmerwa chroniąca Pax przed Marsem, Pokój i wojna. Alegoria dobrodziejstw pokoju. Przedstaw zwięźle walory i wady każdego z tytułów. Wybierz tytuł, który wydaje d się najtrafniejszy i uzasadnij swój wybór.

►►POJĘCIA KLUCZOWE

ALEGORIA - patrz: s. 25.

ŚWIATŁOCIEŃ - technika malarska polegająca na różnicowaniu natężenia światła i eksponowaniu kontrastów światła. Artysta operujący tą techniką zwraca uwagę na wartości malarskie oświetlenia poszczególnych elementów swej kompozycji. W zależności od miejsca, skąd pada światło, część z nich jest skąpana w blasku, bardzo wyraźna, część natomiast - ukryta w cieniu. Światłocień pozwala realistycznie ukazywać wnętrza (oświetlane kiedyś zaledwie świecami czy ogniem kominka) i tak komponować przestrzeń obrazu, by światłem podkreślić to, co najważniejsze. Technika ta wzmaga także dramatyzm przedstawianych scen.

SEKSUALIZM - zmysłowość; jakość estetyczna, która akcentuje rolę wrażeń zmysłowych (wzroku, słuchu, smaku, węchu, dotyku) w poznawaniu świata; fizyczna percepcja może służyć rozumowemu ogarnięciu rzeczywistości.

KOMPOZYCJA DIAGONALNA - kompozycja oparta na przekątnej, charakterystyczna dla sztuki baroku. Diagonalny, czyli skośny, układ postaci oddaje dynamikę przedstawienia.

PUTTO - aniołek lub amorek ze skrzydełkami. Spotykany często w malarstwie i rzeźbie epoki baroku, ma funkcję dekoracyjną i symboliczną: dodaje majestatu i wdzięku osobie, obok której się znajduje.