DSCF5403

122

W. Budzyński, W. Szempliński

MgO

1,2 kg

Rys. 2.18. Składniki niezbędne, aby pszenica wytworzyła 100 kg ziarna z odpowiednią ilością słomy

Dawki fosforu i potasu na glebach co najmniej średnio zasobnych w przyswajalne formy tych składników mogą być równe ich wynosowi w plonie. Z plonem 4 t ziarna z 1 ha wynosi się z pola ok. 300 kg NPK CaMg, w tym 48 kg/ha P₂0₅ i aż 104 kg/ha K₂0. W płodozmianie z regularnie stosowanym obornikiem dawki te można zmniejszyć o około 10 kg/ha P₂0₅ i 40 kg/ha K₂0. Określając dawki fosforu i potasu na glebach ubogich w te składniki, do wymagań pokarmowych na leży dodać różnice bilansowe poprawiające zasobność gleb i wynoszące od 40 do 60 kg/ha P2O5 i od 30 do 50 kg/ha K₂0 rocznie. Racjonalne, przyrodniczo optymalne nawożenie dla plonu 4 t ziarna wyniesie wtedy około 90-108 kg/ha P₂0₅ i 135-155 kg/ha

k₂o.

Po określeniu potrzeb nawozowych należy ustalić i wybrać formę nawozów. Pod pszenicę mogą być używane wszystkie występujące na rynku pojedyncze nawozy fosforowe i potasowe. Nawozy pojedyncze, a także mieszane należy stosować przed orką zimową bądź wiosną przed zabiegami doprawiającymi rolę do siewu. Dobre wyniki uzyskuje się, zasilając pszenicę jarą nawozami wieloskładnikowymi pod warunkiem, że dobierze się nawóz o relacji P:K dostosowanej do potrzeb nawozowych oraz do zasobności gleby w te składniki. Na glebach wykazujących niedobory P2O5 nawozy wieloskładnikowe powinny charakteiyzować się wyraźną przewagą zawartości fosforu nad potasem i odwrotnie.

Plon zbóż jarych stabilizuje magnez. Dlatego gleby ubogie w ten składnik należy wzbogacać nawozami z jego udziałem bądź stosować nawozy magnezowe w sposób opisany w rozdziale 5.8. Na glebach zwięzłych nawozy wieloskładnikowe z małym udziałem azotu stosuje się pod orkę zimową. W innych przypadkach należy je zastosować wiosną przed zabiegami doprawiającymi pole.

Pszenica jara wymaga gleby bogatej w związki azotowe. Aby wytworzyć średni plon 4 t ziarna i słomy, pobiera około 110 kg azotu. Na glebie średniej i dobrej, po przedplonach niezboźowych, należy zastosować tylko około 40—50 kg/ha N. Pod pszenicę paszową ilość ta może być dana jednorazowo, przed siewem, w formie nawozów wieloskładnikowych bądź w formie pojedynczych nawozów azotowych. Małych dawek, tj. do 60 kg/ha N, nie należy dzielić.