I
Gmxt(L Snmro I Kwa* do cknaczanw owacow
Cm
zbierania owadów z runa, krzewów I gałęzi drzew. Głębokość worka wynosi 70 cm; jego Koniec Jest zaokrąglony. zaś brzeg ze względu na szybkie przecieranie obszyty jest jwdwójnie. Obryci czerpaka jest grubsza, stanowi całość lub wykonana jest z dwu czyści Jej średnica wynosi około 40 cm. Połączenie obręczy z drążkiem powinno być bardzo wytrzymałe. Czerpakiem zgarniamy owady z roślinności zielnej i niskich krzewów pociągając nim łub uderzając mocno w prawo I lewo, tak aby jego otwór był zawsze skierowany w kierunku ruchu. Po kilkunastu pociągnięciach czerpakiem chwytamy worek ręką możliwie blisko obręczy zaciskając go, a następnie delikatne go rozluźniając wybieramy schwytane okazy. Materiał z drzew pozyskujemy przectągąąc Iczeipakiem kilkakrotnie po gałęziach, od ich nasady ku wierzchołkowi lub otrząsając [wybraną gałąź bezpośrednio do czerpaka
Inne sposoby łowienia owadów stosowane przez specjalistów, to użycie np. cylindrów chwytnych (tzw. pułapek Barbera)
| do zbierania owadów żrących w glebie i żerujących w ściółce czy poszyciu Są to naczynia o średnicy 6-10 cm i głębokości około 20-30 cm, o prostopadłych, gładkich ściankach, Ryc. 25. Cylinder uniemożliwiających ucieczkę schwytanym owadom (ryc. 25). BarbenO wyrodku Q','ntłryłe wkopane są w podłoże i powinny być zabezpieczone można umieści.; por- przed deszczem daszkiem umieszczonym nie niżej niż 3 cm nfif uwieuoną B* nad krawędzią cylindra. Cylindry chwytne mogą byó wypełnione cienkich nitkach kor\5erw\|ącym. Codziennie o stałej porze powinno
się sprawdzać zawartość pułapek 1 wybierać zgromadzone w nich owady. Po zakończeniu badań należy bezwzględnie usunąć je z terenu, a pozostawione otwory zasypać.
Do zbierania owadów wodnych można stosować siatkę pobrzeżną (ryc. 26). która ma postać worka uszytego z gazy młyńskiej z oczkami o średnicy 0,5 mm. Może on być też wykonany ze zwykłego płótna, o dnie z sita drucianego lub plastykowego, odpowiednio gęstego, długości 20 - 30 cm. Worek czerpaka mocuje się do obręczy metalowej, o średnicy 15-20 cm, od jej Ryc 26 strony wewnętrznej, drutem miedzianym lub żyłką nylonową, pobrzeżną -Obręcz, która może być okrągła, sercowata lub trójkątna, powinna przykładowy być solidnie umocowana do drążka o długości około 1,5 m. kaztałt
Wiele owadów charakteryzuje się fototropizmem dodatnim, dlatego często do eh połowu stosuje się metody, w których czynnikiem wabiącym jest światło sztuczne, światło kierujemy na biały ekran, z którego owady zbieramy pęsetą lub ekshaustorem. Można użyć różnych źródeł światła, najlepsze jest użycie lampy dającej dużą ilość promieniowania o krótkich falach lub nawet ultrafioletu. Przy korzystaniu z takiego źródła (np. lampy kwarcowej) należy jednak uważać na oczy, nigdy nie patrzeć bezpośrednio w kierunku lampy, bomem promieniowanie ultrafioletowe Jest szkodGwe dla człowieka I może spowodować podrażnienie oczu.
Ekshaustor jest niezbędny Oo zbierania drób nych owadów Może on mieć postać szerokiej przejrzyste) rurki, które) oba końce zatkane sa korkami (ryc 27). Przez korki przechodzą gumowe wężyki, wewnętrzna końcówka jednego z mch zabezpieczona jest gaza. tak aby nie wpadały do niej owady. Tym wężykiem silnie zasysamy powietrze, kierując wylot drugiego z nich w kierunku okazu, który wpada do wnętrza ekshaustora. Po zebraniu przenosimy je do naczynia, w którym prowadzimy obserwację lub usypiamy je > konserwujemy.
g 6
id
Ryc. 27. Dwa rozwiązania ekshaostorów
Ryc. 28. Różne narzędzia pomocne przy zbiorze owadów a) pęsela z zaokrąglonym końcem, b) peseta z załamaną końcówką, c) peseta ostrokończyita, d, e) grabki do przeszukiwania ściółki, f, g) łopatki
Do zboru owadów bardzo przyda* ne sa pęsety różnych rozmiarów, o korv cach zaostrzonych bądź zaokrąglonych Pęsetą wybieramy owady z siatki czerpaka łub ekshaustora. Można tez | nimi bezpośrednio wybierać owady z miejsc trudno dostępnych, jak szpary i szczeliny kory i pniaków drzew, spod kamieni czy z gleby (ryc. 28).
Aby móc obserwować i zidentyfikować owada w terenie, niezbędne są lupy. Najlepsze są łupy achromatyczne o powiększeniu około 10* (łub 8»; 15*). Wiele osób używa lupy w sposób nieprawidłowy: powinna być ona umieszczona maksymalnie blisko oka, zaś oglądany okaz powinien znajdować się w jej ogniskowej tak. by osiągnąć maksymalną ostrość oglądanego obrazu. Do obserwacji owadów w terenie można użyć prostego urządzenia opracowanego przez Michaela J. Robertsa (1995). nazwanego przez mego .spi-pot* (ryc. 29). Aby wykonać to urządzenie. potrzebne są dwa pojemniki z przejrzystego tworzywa, kawałek styropianu i przejrzysta folia. Pojemniki powinny mieć kształt ściętego stożka. Po ich złożeniu jeden w drugi powinniśmy otrzymać pomiędzy ich dnami przestrzeń o wysokości około
centymetra. W dnie jednego pojemnika Ryc. 29. „Spi-pof do obserwacji wycinamy Otwór, pozostawiając około owadów w terenie; wg Roberto 1995, pięciomllimetrowy fragment dna dla za- zm,el,,one