DSC07085

KHA.N *8X4/1’ M PROO/LI MIK OBNOH1 IW/ OIHH SKIKI

Architektura krajobrazu w programie Odnowy Wsi Opolskiej

Streszczenie

Od 2003 do 2008 r. corocznie zawierana była umowa pomiędzy Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu (dawniej Akademią Rolniczą we Wrocławiu) a Urzędem Marszałkowskim Województwa Opolskiego. W ramach tej umowy pracownicy naukowi Instytutu Architektury Krajobrazu wraz ze studentami kierunku architektura krajobrazu wykonywali opracowania dotyczące planu rozwoju miejscowości, w tym:

•    inwentaryzację przestrzeni, urządzeń oraz infrastruktury technicznej i społecznej,

•    analizę zagospodarowania przestrzennego,

•    koncepcję urządzenia analizowanego obszaru wsi, w tym opracowywali projekt malej architektury dla wybranego terenu według uzgodnień z liderami odnowy wsi.

Opracowania wykonywane przez studentów są bardzo istotne, gdyż pomagają uniknąć nieprzemyślanych poczynań, których skutki trwają przez lata. Prawidłowe zagospodarowanie przestrzeni danej wsi to przede wszystkim szacunek dla wartości zastanych, określenie charakteru i cech charakterystycznych danego miejsca, znalezienie form architektoniczno-urbanistycznych wyróżniających ją pośród innych. A wszystko po to, aby zaspokajając potrzeby społeczne ujęte w planie, właściwie kształtować zarówno krajobraz przyrodniczy, jak i kulturowy, nie tracąc nic z jego jakości i indywidualnego charakteru. Ważne jest kreowanie polityki racjonalnego i oszczędnego gospodarowania terenami.

Konieczna staje się wnikliwa analiza elementów tworzących zabudowę i całe otoczenie wsi, która pozwoli określić zakres i kierunki rozwoju przestrzennego, formę i sposób ukształtowania danej jednostki wiejskiej. Istotne jest również, aby przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych wieś traktować całościowo. Projekty dotyczą zagospodarowania poszczególnych miejsc we wsi, tworzone z uwzględnieniem całościowej wizji rozwoju miejscowości, pozwolą na uniknięcie chaotycznych działań. Pomocne w tym są opracowania, które realizowane są w trzech częściach:

1.    Katalog elementów charakterystycznych.

2.    Plansze analityczne zmierzające do określenia słabych i mocnych stron miejscowości oraz wizji i planu rozwoju miejscowości.

3.    Koncepcje projektowe wybranych miejsc we wsi.

W roku 2008 przeprowadzono analizę pod kątem wykorzystania opracowań przez społeczność lokalną. Wykazano, że w 30 miejscowościach nie zrealizowano koncepcji projektowych, które wsie otrzymały w ramach opracowań. W 8 wsiach częściowo próbowano wprowadzić koncepcje w życie. Również w 8 zrealizowano projekty według własnych wizji, bez uwzględnienia uczelnianych koncepcji.

Z przeprowadzonych ankiet i wywiadów wynika, że największe znaczenie dla poszczególnych miejscowości miał bezpośredni kontakt ze studentami oraz to, że mieszkańcy dowiadywali się o unikalnych wartościach poszczególnych miejscowości.

Słowa kluczowe: krajobraz, wieś, wyróżnik, zagospodarowanie przestrzenne wsi, wnętrza krajobrazowe