DSCN0495

26 I \V|łrv)vviid>i’r\ic

Pewne zalety mają także zazębienia kołowe (rys. 1.16). Podstawową zaletą jest współdziałanie powierzchni wklęsłej z wypukłą, dzięki czemu uzyskuje się mule naprężenia stykowe. Zazębienie z zarysami kołowymi spełnia prawo stałości przełożenia tylko dla jednego punktu preyporu i dlatego linia zazębienia zredukowana jest do tego punktu (punkt A). Aby zachować ciągłość zazębieniu, konieczne jest zastosowanie zębów skośnych. Zazębienia kół z zębami o zarysach kołowych (zazębienie Wildhabera-Nowikowa) nic znalazło szerszego zastosowania.

Rys, 1.16. Zazębienie zębów o zarysach kołowych

1.5. Zarys cwolwcntowy

W obecnie budowanych przekładniach stosuje się prawic wyłącznic kołu z zębami o zarysach cwolwcntowych. W geometrii cwolwcnią / (rys. 1.17) nazywa się krzywa zakreślaną przez punkt p prostej toczącej się bez poślizgu po innej

■RH MM

mmmmm___.-    .    1.5 Zllf>> IWOl»tlllO)>>    J)

ktżywej - ewolucic 2, Ewolwcnia, której fragment stanowi boczny zarys zębów, powstaje juko tor dowolnego punktu nu prostej, obtuczancj bez poślizgu po okręgu zwunym okręgiem zasadniczym (rys, I 18). Jest to cwolwcnm kołowa bwolwentę można też sobie wyobrazić jako tor zakreślany przez punkt na nicro/.ciiigliwcj, napiętej nitce odwijuncj z okręgu zasadniczego.

Rys. 1,17. Kwolwcnia

Z rysunku 1.19 można określić następujące zależności odnoszące się do cwol-wenty:

ZN = YN » Q_f» r_fc(3t, + inva_r) = r_fty_r,    (1.12)

gdzie *, = (*,+ inv3t_y) jest kipem odwijuniu cwolwenty w mierze lukowej.

Rys 1.19. Parametry cwolwenty

<*n*}

fOMdmciy

Rys. 1.18. Wykreślanie ewolwcmy kołowej przez, obtaczanie linii po kole

Biorąc pod uwagę trój kip prostokątny OYN, można napisać:

»r_ktgat_r    (M3I

Po porównaniu wzorów (1.12) i (1.13) dochodzimy do określenia funkcji cwolwen-towej kipa ot,:

invat, « tg«,-<V (1.14)