272 6. Przekładnie zębate stożkowe
do określenia parametrów walcowych kół zastępczych wykorzystywanych w obliczeniach wytrzymałościowych.
Za przekrój obliczeniowy przyjęto dla kół stożkowych o zębach prostych (tabl. 6.7) powierzchnię zewnętrznego stożka dopełniającego, a dla kół o zębach kołowych (tabl. 6.8) - powierzchnię przekroju normalnego średniego.
Wzory odnoszą się do uzębień o znormalizowanym zarysie odniesienia według PN-78/M-88503.
Przykładowe obliczenia zostały przeprowadzone dla przekładni z przesunięciem zarysu oraz ze zmianą grubości zębów. Według tych samych wzorów można także obliczyć wymiary przekładni bez przesunięcia zarysu i bez zmiany grubości zębów, przyjmując x(1 = xl2 = 0, xn, = xn2 = 0 oraz xsl = xt2 = 0.
Oznaczenia parametrów geometrycznych w tabl. 6.7 i 6.8 odpowiadają oznaczeniom na rys. 6.19.
Wyznaczanie wartości rzeczywistych naprężeń w uzębieniu kół stożkowych oraz ich analiza są jeszcze bardziej złożone niż dla kół walcowych. Aby uprościć zagadnienie oraz dostosować do praktycznych obliczeń konstrukcyjnych z wykorzystaniem znanych metod obliczeń kół walcowych, przekładnię stożkową zastępuje się równoważną w przybliżeniu pod względem wytrzymałościowym przekładnią walcową.
Kształt i wymiary zębów kół przekładni walcowej zastępczej odpowiadają kształtowi i wymiarom zębów kół przekładni stożkowej w przekroju stożkami dopełniającymi średnimi. Oznacza to, że promienie okręgów tocznych kół walcowej przekładni zastępczej są równe tworzącym tocznych stożków dopełniających kół stożkowych, odpowiadającym średniej długości tworzącej stożków tocznych (rys. 6.20).
Kąt zarysu koła zastępczego jest równy kątowi zarysu normalnego:
(6.47)
Czołowy kąt zarysu oblicza się z zależności:
W kołach stożkowych o zębach skośnych lub krzywoliniowych kąt pochylenia
średniej długości tworzącej stożków tocznych:
/*«, = /*»• (6.49)
Kąt pochylenia linii zęba na walcu zasadniczym koła zastępczego oblicza się z wzoru:
sin Pbv = sin Pm cos a„. (6.50)
Moduł normalny zastępczej przekładni walcowej jest równy modułowi normalnemu średniemu przekładni stożkowej:
mnv = mnm> (6-51)
a moduł czołowy przekładni walcowej zastępczej równy modułowi czołowemu średniemu przekładni stożkowej:
mt„ — m,m. • (6.52)
Między modułem zastępczym normalnym a czołowym zachodzi związek:
mn» = m^cos/?*. (6.53)
Średnice podziałowe walcowych kół zastępczych oblicza się z zależności:
(6.54)
Rys. 6.20. Przekładnia stożkowa przekładnia zastępcza
walcowa
cosó,’ '*1'2 cos^j’
a w przypadku przekładni ortogonalnej (r = 90°):
dBl = ||
*2 + l
(6.55)
Jl' - PncklmJnic If bud