DSCN1679

86

I. /Vrf«f«»r frMfrf* odlewniczych

^f-“ fMM.    <».37)

gdzie: f, współczynnik; dla dolnych powierzchni odlewu wynosi 2, dla pozostałych powierzchni 1.

Występowanie współczynnika f, w zależności (1.37) wiąże się z warunkami wymiany ciepła na powierzchni styku odlewu z ochładzalnikiem. Warunki te ulegają pogorszeniu w czasie stygnięcia metalu w formie, gdyż postępujący w miarę stygnięcia skurcz odlewu jako całości powoduje powstawanie szczeliny między odlewem i formą. Szczelina ta nie występuje na powierzchniach dolnych odlewu wskutek jego osiadania pod własnym ciężarem.

Jeżeli celem zastosowania ochładzalnika zewnętrznego jest takie zredukowanie modułu Af lokalnego węzła cieplnego, aby możliwe było zasilenie go przez przyległą cienką ściankę, to wówczas narzuca się warunek, aby moduł zredukowany M, był o 10-^15% mniejszy od modułu tej ścianki i ze wzorów (1.36) i (1.37) oblicza się niezbędną masę ochładzalników i ich powierzchnię styku z odlewem. Przy zastosowaniu pasa ochładzalników jako sztucznej strefy końcowej obliczeń nie wykonuje się, a jedynie rozmieszcza typowe ochladzalniki w danej strefie, przestrzegając minimalnych odległości między nimi.

OchMtalniki wewnętrzne

Ochladzalniki wewnętrzne służą wyłącznie do zredukowania modułu lokalnych węzłów cieplnych. Najbardziej typowym ich kształtem jest walec (rys. 1.70) lub pręt o przekroju kwadratowym, choć stosuje się także ochładzal-niki o bardziej złożonej geometrii [22, 26].

Rym** l.tt

Typowy ochładz&lnik wewnętrzny w kształcie walca służący do zredukowania czasu krzepnięcia lokalnego węzła cieplnego w postaci występu na ściance odlewu

Ochladzalniki wewnętrzne są wykonywane z takiego samego materiału co odlew. Działając na zasadzie stopienia się, odbierają więcej ciepła od odlewu niż ochladzalniki zewnętrzne. Podstawowym problemem w ich zastosowaniu jest niebezpieczeństwo niedokładnego wtopienia się ochładzalnika w materiał odlewu i powstanie nieciągłości struktury obniżającej wytrzymałość odlewu.

Przybliżony wzór na obliczenie niezbędnej objętości ochładzalnika dla zredukowania modułu węzła cieplnego Af do wartości Af, został wyprowadzony dla odlewów staliwnych w pracy [30] i w przypadku wymagania całkowitego stopienia się ochładzalnika ma postać