154]. Dla A. Cornie’a wizją przy. ^•porządku było społeczeństwo ogól-^atowc. w któiym pozytywizm stanic *** * jeligią ludzkości”, dla I łerbena jJohna Stuarta Milla - społcczcń-
L liberale
Socjologia od początku swego istnienia -Ao nauka zorientowana była wyłącznic v_At\wistycznie. Z tego powodu zarzuty przeciwko socjologii jako samo-j-jlnej dyscyplinie wiedzy odnosiły się A juncie rzeczy do przyjętej w jej obrębie orćntacji pozytywistycznej. Ścisły' związek socjologii l nurtem pozytywistycznym wi-ixzny jest w przy padku takich badaczy Hftityków. jak Ludwik Gumplowicz, Emil Dukheim. Vilfredo Pareto, a także przed-:awoeli takich kierunków, jak socjologia Pluralistyczna, psychologizm czy' socjologa formalna.
Stopniowo w socjologii pojawiać się zaczęła orientacja odchodząca od założeń uznawanych przez pozytywizm, określana j&o socjologia humanistyczna (bądź socjo-l^ga rozumiejąca). Akcentowała ona od-"icnność przedmiotu nauk społecznych * porównaniu z naukami przyrodniczymi u z tym odrzucała stanowisko na-^'Syc/nc. Z uwagi na to. że w odróż-1 'cniu od nauk ścisłych - przedmiotem za-'n«tsowania socjologii są ludzie i zbioro-Z*1, a nie martwe przedmioty, należy 2/’.do wypracowania swoistych metod 0 ‘ych zjawisk społecznych. Muszą ~ siłą rzeczy odmienne od stoso-„ jj*" w przyrodoznawstwie. Główną rolę .^^'^J^Hianiu przypisywano ustaleniu ujroow*n»a rzeczywistości spo-VtJ0|J^r/4z działający podmiot społeczny.
Powinna starać się zrozumieć | ę ,uh KrtJpę. tzn odkryć motywy. 4fjj<^Wałto^c‘. którymi się one kierują ««£ rj0* *ypu pozytywistycznego ło-^łPkme .rozumieniem” ludzkich •ocjoio- 60 °dm»cnny sposób uprawiania ^(lłtf^lany jest jako ..pr/c*'-" ;,n,v*
Poz>»ywian 145
nify rozwijały sicrójT,ci Oba,e ^eniapo^^^ Niektóre elementem procesu rv)7n,' 1^n°nnalnym g" Dotyczy t0 zwfeLr^5*80. ^J010-badań różnych wyc^ków emp,r>czn><* społecznej. Kierunek ”*****1
logii, wywodzący się z W ^
wany jes, obecnie a
no ni,v/r k p JC S,<? teoretyc*
, , zohezne założenia pozytywka
Jednocześnie jednak zredukowanie socjologu wyłącznie do badań empirycznych -co postuluje pozytywizm, a zwłaszcza nco-pozytywizm - wywołuje szereg negatywnych następstw. Najważniejszym z nich jest to. że ograniczając się wyłącznie do empirycznego badania rzeczywistości społecznej rezygnuje się z teoretycznego wyjaśnienia pewnych globalnych zjawisk i problemów społecznych. Wiedza uzyskiwana w wyniku badań empirycznych nie układa się sama w jakiś ogólny obraz rzeczywistości, a w konsekwencji wiadomo coraz więcej o coraz to mniejszych fragmentach tej rzeczywistości.
* Trzecia faza pozytywizmu - określana zazwyczaj jako neopozytyw izm - zapoczątkowana została w okresie międzywojenni W odróżnieniu od .pozytywizmu Ł cechuje s* on I)
metodologii, a ^ ha-
wania tak,ej
dawczcgo. która P neopozstswizni
nia rezultatów
interesował we racJ^ ,{0 badaniem;
spoleczeńMwoJ.^*^^
2) fizykaliznitm ^ ,£kl> jako najbar-
być uprawiane Ą* p|,nv wiedzy. V*1*
dziej na,czy
ska społecate trakw
jak fizyce. / ‘ J. **«*«.
nować takie Wf?*’3 one bowien J1