238 Zwyczaj
z punktu widzenia pary małżeńskiej jest -jak twierdzi, rodzajem zrzeszenia, a z. punktu widzenia dzieci w niej wychowywanych - wspólnotą”. Uczestnicy zrzeszenia nic muszą przebywać trwale w skupieniu przestrzennym. Tyją na ogół w pewnym rozproszeniu. a okresowo ma miejsce częściowa lub całkowita ich koncentracja. Ponadto, będąc przestrzennie rozproszeni, mogą się systematycznie (lub sporadycznie) kontaktować i porozumiewać. Istotniejsze jest skupienie społeczne, co oznacza pewną wspólność postaw, zachowań i działań wynikającą z istnienia wspomnianego celu grupowego (K.Z. Sowa 1988. s. 24]. (M.P.)
Zob. więź społeczna Literatura
Sowa K 7L, 1988. U 'stęp do socjologicznej teorii zrzeszeń. PWN. Warszawa
Zwyczaj, powtarzający się sposób zachowania. dowolnie ustalony, przyjęty przez jednostkę lub grupę, którego naruszenie nic wywołuje negatywnych sankcji ze strony otoczenia społecznego. Zazwyczaj traktowany jest także jako ..indywidualna skłonność do okre4Ionvch zachowań" (zob [E. Ciupak 1977 s 53]). Przykładowo, czyimś zwy-czajem jest określony sposób ubioru, spędzanie wakacji nad morzem, poranne (lub późne) wstawanie. W takich samych sytuacjach społecznych dopuszczalne jest zróżnicowane zachowanie. W odróżnieniu od obyczajów, zwyczaje odnoszą się do obszarów. w których jednostka (grupa) może sama decydować o takim lub innym sposobie postępowania; społeczeństwo pozostaw u podmiotowi swobodę decyzji Realizowanie ciągle tych samych zachowań może być następstwem określonych upodobań lub wynikać z zasady ekonomii wysiłku /.wyczaj może przekształcić się w pewną konwencje lub rytuał. (A.S.)
Zob habitus, kontrola społeczna, obyczaj,
<ia ekonomii wysiłku
Ijtcnuura
Ciupak E.. 1977. Kultura obyczajowa we wxp<e czesne) Polsce |w | Nowe obyczaje i obrzc.s> Szkice, aut E. Ciupak i in.. Mlod/ic/owa Agencja Wydawnicza. Warszawa
♦
Źródła wbd/>. zob. przedsiębiorca
przywódca, władza