ania
ijów
I da-azu, póły,
i
rcsu
:oły,
aniu
ego
oła-
irzy
tka
lnia
ych
ęyj-
óre
yśli
jej
icji
[ań
lei.
ać:
lia
pd
pa
io
tie
o-
|
e-
u
a
Głównym założeniem nowego systemu programowego jest pluralizm oferty programowej oraz integralnie z tym związana możliwość sukcesywnego wprowadzania do użytku szkolnego nowych programów. Wykaz programów MEN będzie zawsze otwarty na nowe propozycje. Przewiduje się także znaczne ułatwienia proceduralne oraz wsparcie dla nauczycieli i rad pedagogicznych, które będą zainteresowane opracowaniem własnego programu nauczania. Wspomaganie oddolnego procesu tworzenia programów będzie po reformie jednym z głównym zadań kuratorów oświaty, jako organów państwowego nadzoru pedagogicznego.
Reforma systemu edukacji wymaga przygotowania podstawowego pakietu nowych programów nauczania dla poszczególnych rodzajów szkół, odpowiednio do założeń nowego ustroju szkolnego. Zamiarem kierownictwa MEN jest stworzenie takich warunków, aby w momencie inauguracji nowej szkoły podstawowej oraz gimnazjum nauczyciele mieli już do dyspozycji pierwszy zestaw programów, złożony z co najmniej dwóch alternatywnych programów dla każdego przedmiotu. Na dłuższą metę ważniejsze jest jednak, aby w polski system oświatowy wbudować trwałe mechanizmy powodujące sukcesywne odnawianie się ofert programów nauczania.
W programach nowej generacji pojawiają się zarówno propozycje nawiązujące do tradycyjnego ujęcia przedmiotowego, jak i propozycje tzw. bloków programowych. Rzeczą nauczycieli będzie wybór koncepcji nauczania, a tym samym rodzaju programu. Wszystkie, bardzo różnorodne, programy będą musiały zawierać treści określone w odpowiedniej części Podstaw programowych oraz być dostosowane do ogólnej charakterystyki etapu kształcenia szkolnego, dla którego zostały przygotowane. Wymagania te dotyczyć będą zarówno programów umieszczonych w wykazie urzędowym MEN, jak i programów opracowywanych przez nauczycieli do pracy w swojej szkole.
Ponadto w zreformowanym systemie programowym polskiego szkolnictwa powinien powstać nowy, wyodrębniony obszar działania i decyzji dla władz samorządowych, których zadaniem będzie kreowanie lokalnej polityki edukacyjnej. Samorządy szczebla lokalnego (gmina, powiat) oraz regionalnego (województwo) będą mogły w pewnym zakresie wpływać na rozszerzanie oferty programowej szkół. Ważnym instrumentem polityki edukacyjnej władz samorządowych będzie kierowanie - odpowiednio do potrzeb, aspiracji i możliwości danej wspólnoty - strumienia pieniędzy na utrzymanie i rozwój specjalistycznej infrastruktury programowej szkół (pracownie języków obcych, komputerowe warsztaty szkolne, sale gimnastyczne itp.). Wolno przypuszczać, że niektóre samorządy wystąpią także z inicjatywami podjęcia i sponsorowania prac, których celem będzie przygotowanie programów nauczania takich przedmiotów, jak geografia, historia, itp., w wersji odpowiadającej specyfice ich regionów i będą w ten sposób wpływać na rozwój państwowej oferty programowej.
Nad procedurą powstawania programów przedmiotów zawodowych i dla szkół specjalnych trwają jeszcze prace (zob. zał. nr 6 i 8).