■.|p - . jJ
Afekt ■' n " J
Uczniowie, którzy nie radzą sobie z wymaganiami szkoły z powodu trud- Kno| ności w uczeniu się, mają zwykle niższą samoocenę niż pozostali. Podobnie jak j
Uczniowie ci, używając określenia Priscilli Vail, mogą nie być „dostępni dla uczenia się” (Vail, 1987). Ich bramy są zamknięte. Mogą zostać zamknięte, na przykład przed matematyką, nie z powodu wrodzonej niechęci do tego przedmiotu czy braku uzdolnień matematycznych, lecz dlatego, że nie do
ich koledzy unikają zadań, które wydają im się zbyt trudne. Mają wiele zam-kniętych bram. Niektórzy z nich są przekonani, że nie stać ich nawet na najmniejszy sukces. System afektywny, odpowiedzialny za to, które doświadczę-nia stają się punktem wyjścia konstrukcji wiedzy, działa często chaotycznie.
strzega się sensu w uczeniu się matematyki i uważa, że i tak nic się nie uda. jUj
Potężne afektywne blokady nie dopuszczają do otwarcia bram. Dziecko nie H
ma zamiaru ich ponownie otwierać. Zdaniem Piageta jest to całkiem zrozu- sir *1 miale z punktu widzenia adaptagi. HE tuc I
Możliwość opanowywania treści programu szkolnego jest oczywiście żad- i>er na, gdy bramy są zamknięte. W obszarze afektu zaś dzieci uczą się nie lubić * UJ
przedmiotów szkolnych, często też siebie, i nie ufać tym, którzy zmuszają je sami
do uczenia się. Czy zamknięte bramy da się otworzyć, .a jeśli tak, to jak mo- /aul
żerny w tym dopomóc? — oto wielkie pytanie dla pedagogów. ^ ^ > ,peJ
jkrj
Otwieranie zamkniętych bram *vf|' ncul
w ni
Zamknięte bramy mogą mieć zarówno uczniowie z trudnościami w nauce, Jon jak i ci, którzy uczą się bez większych trudności. Sprawą nauczycieli jest nie don dopuścić, by bramy zamknęły się, a jeśli już do tego dojdzie - starać się dopo- sowi
móc je otworzyć. Jest to w istocie kwestia afektu, chodzi bowiem o to, jak a J
uczniowie się czują, a nie co wiedzą. <| 1
Jeśli uczeń zamknął swe bramy na pewne treści, to można przypuszczać, że jes|1 uczucia związane z tymi treściami są negatywne. Te negatywne odczucia lycJ stanowią odzwierciedlenie autonomicznie utworzonych wartości. Nauczyciel, który ceni matematykę, mógłby chcieć, by także jego uczniowie cenili ten przedmiot. Postaje więc pytanie, jak doprowadzić do tego, by ktoś, kto nie lubi matematyki (zamknął przed nią bramy), zaczął doceniać ten przedmiot (otworzył bramy)?
rizeJ
Autonomia i samoregulacja ,Jc
I ]Ci I
Jedno z głównych twierdzeń konstruktywistycznej teorii Piageta głosi, że ^ A uczenie się i rozwój przebiegają lepiej, gdy są autonomicznie, a nie zewnętrznie '' kierowane. W ujęciu Piageta, autonomia i samoregulacja wiążą się ze skłonno- 'N ścią, podatnością, gotowością oraz determinacją dziecka, by doświadczać * zaburzeń równowagi (być otwartym na doświadczenia) i dążyć do jej przy- . N