ewolucjonizm zad maturalne

Zadania maturalne. Ewolucjonizm

Standard I. Wykazanie się znajomością i rozumieniem podstawowych pojęć, praw, zjawisk i procesów.

A. Posługiwanie się poprawną terminologią biologiczną.

Zadanie 1. (2 pkt)

Dowodem pośrednim ewolucji są, między innymi, narządy szczątkowe.

Rysunek przedstawia narządy szczątkowe: szczątki pasa miednicowego i odnóży tylnych u węży. Wyjaśnij, co to są narządy szczątkowe.

mifkrlnirn

Podaj inny przykład narządów szczątkowych

B. Opisywanie budowy i funkcji na różnych poziomach organizacji życia i u różnych organizmów.

Zadanie 2. (3 pkt)

Schemat przedstawia budowę skrzydła owada i nietoperza. Są to narządy analogiczne.

Zdefiniuj pojęcie: „narządy analogiczne”. Nazwij struktury a, b.

Wyjaśnij, jaką rolę w funkcjonowaniu skrzydeł owada i nietoperza pełnią struktury oznaczone jako a, b.

C. Przedstawianie i wyjaśnianie syawisk i procesów biologicznych.

Zadanie 3. (3pkt)

Zmiany ewolucyjne w procesie antropogenezy prowadziły do rozwoju cech typowo ludzkich. Bardzo ważną zmianą była pionizacja ciała. Wyjaśnij w trzech punktach, na czym polegały konsekwencje tej zmiany.

D. Przedstawianie i interpretowanie . prawidłowości biologicznych.

Zadanie 4. (2 pkt)

Rysunki przedstawiają zwierzęta przystosowane do życia w wodzie: ichtiozaura - gada kopalnego, rybę oraz delfina - ssaka.

Przedstaw i zinterpretuj prawidłowość ewo lucji, jaką obrazuje ten rysunek.

Standard II. Stosowanie posiadanej wiedzy do rozwiązywania zadań teoretycznych i praktycznych.

A. Porównywanie i charakteryzowanie budowy i funkcji na różnych poziomach organizacji życia i u różnych organizmów.

Zadanie 5. (3 pkt)

Rysunki przedstawiają czaszkę goryla i człowieka.

Podaj trzy zasadnicze różnice w budowie tych czaszek.

kly

B. Porównywanie i charakteryzowanie procesów i zjawisk biologicznych.

Zadanie 6. (3 pkt)

Wykresy przedstawiają różne formy doboru naturalnego: stabilizującego, kierunkowego, różnicującego.

Scharakteryzuj te trzy rodzaje doboru podając, jakie fenotypy będą faworyzowane.

C. Analizowanie związków przyczynowo--skutkowych między budową, funkcją a środowiskiem.

Zadanie 7. (2 pkt)

Głównym czynnikiem sprawczym ewolucji jest dobór naturalny.

Przykładem działania kierunkowego doboru naturalnego jest melanizm przemysłowy, zauwa-żony w Anglii w XIX wieku. Ciemna odmiana ciem występowała wtedy częściej na terenach uprzemysłowionych niż na obszarach w innych rejonach kraju. Było to związane z faktem zjadania ciem jasnych, widocznych na pniach, przez ptaki i przeżywaniem ciem ciemnych.

Wiedząc, żc kolor ćmy jest cechą determinowaną genetycznie, wyjaśnij na czym polegała zmiana ewolucyjna i co doprowadziło do zajścia tego rodzaju doboru naturalnego.

Standard III. Stosowanie metod badawczych do rozwiązywania problemów.

A.    Formułowanie problemów badawczych.

B.    Stawianie hipotez i planowanie sposobów ich sprawdzania.

Zadanie 8. (2 pkt)

Rysunki przedstawiają doświadczenie Rcdicgo, które obala hipotezę samorództwa.

rf“	— mięso —	& &
V ■■■■ sj

Sformułuj problem badawczy do tego doświadczenia.

Postaw hipotezę do tego problemu badawczego.