Finanse p stwa Wypych 2 203

Ocena sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa

wagi ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa.

Tablica 5.7. Podstawowe relacje ekonomiczno-finansowe wybranych spółek w 1998 r.

Spółki	MO/ZK	KS / MT	KW / MT	KW/ AKT	ZN/KW
Apator	3.82	2.29	2.16	0.77	9.7
Best	1.84	7.98	7.98	0.86	4.5
Dębica	2.82	1,39	1.39	0.72	15,5
EIpo	3.05	1.97	1.59	0.78	5.6
Exbud	1.47	1.12	1.07	0.67	6.6
Izolacja	1.46	1.22	1.20	0.71	13,6
Optimus	1.65	1.52	1.52	0.59	12.5
Prochem	3.77	2.33	2.28	0.77	14.4
Rafako	2.08	1.21	1.06	0.41	8.6
Telekomunikacja Polska	1.21	0.98	0.56	0.41	10.9
Zasada	0.68	0.62	0.48	0.35	18.4
Żywiec	1.46	1.00	1.00	0.94	5.1

Oznaczenia: MO - majątek obrotowy, Ml* - majątek trwały, KW - kapitały własne, KS -kapitał stały, ZK - zobowiązania krótkookresowe, ZN - zysk netto, AKT - aktywa.

Źródło: Opracowano na podstawie: Almanach Spółek Giełdowych, „Parkiet - Gazeta

Giełdowa” 1999.

Na zakończenie rozważań dotyczących równowagi ekonomiczno-finansowej odniesiemy je do polskiej rzeczywistości gospodarczej. Ilustracją problemu są dane zestawione w tablicy 5.7. dotyczące opisanych relacji równowagi ekonomiczno-finansowej oraz stopy zyskowności kapitału własnego w wybranych dwunastu spółkach, których akcje notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Przyjęcie określonej strategii finansowej uwzględniać musi realia, w jakich funkcjonuje przedsiębiorstwo. W warunkach polskich podstawowym ograniczeniem finansowania przedsiębiorstw są relatywnie drogie kredyty bankowe. Z tego względu szereg przedsiębiorstw opiera swoją działalność głównie na środkach własnych, rezygnując z kredytów, zwłaszcza długookresowych. Np. Best, Dębica, Optimus praktycznie nie korzystają z kredytów długoterminowych. Stopień finansowania majątku kapitałami własnymi w polskich spółkach spółkach jest bardzo wysoki, w siedmiu - spośród dwunastu -analizowanych spółkach wynosi przeszło 70 %. Są jednak również przedsiębiorstwa o stosunkowo wysokim stopniu zadłużenia, niskim poziomie pokrycia majątku trwałego kapitałami stałymi i kapitałami własnymi oraz niskim poziomie wskaźnika płynności bieżącej (Zasada, Telekomunikacja Polska). Niektóre przedsiębiorstwa utrzymują bardzo wysoką płynność bieżącą (Apator, Prochem). Obserwujemy bardzo duże zróżnicowanie stopy zwrotu z kapitału własnego: np. w spółkach Best, Elpo, Żywiec relacja zysku netto do kapitału własnego w 1998 roku oscylowała wokół 5 % a w spółkach: Dębica i Zasada przekraczała 15 %. W oparciu o dane zawarte w tablicy trudno jest formułować bardziej szczegółowe wnioski, a zwłaszcza nie można dokonywać oceny realizowanej przez poszczególne spółki strategii finansowej oraz oceny zależności między strukturą kapitałowo-majątkową a zyskow-nością. Próba takich ocen możliwa jest jedynie w odniesieniu do spółek należących do konkretnej branży z uwzględnieniem dłuższego niż jeden rok przedziału czasowego.

Przedstawiona analiza strukturalna bilansu, jak podkreślono ma charakter wstępny. Umożliwia jedynie ogólną ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Może być także wykorzystana do porównań wewnątrz- i międzybranżowych. Rozwinięciem wstępnej analizy bilansu jest ocena kondycji finansowej przy zastosowaniu metod wskaźnikowych. Obok danych z bilansu wykorzystuje się w tym przypadku także dane z rachunku zysków i strat oraz inne informacje, nie tylko ze sprawozdań finansowych.

5. Analiza wskaźnikowa sytuacji finansowej przedsiębiorstwa

Wskaźnikowa analiza kondycji finansowej przedsiębiorstwa stanowi rozwinięcie wstępnej analizy podstawowych dokumentów finansowych i oparta jest na badaniach wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy poszczególnymi elementami bilansu oraz rachunku zysków i strat (rachunku wyników).

Wskaźnikowa analiza sytuacji finansowej jest zalecana z wielu powodów, a przede wszystkim dlatego, że:

-    charakteryzuje różne aspekty działalności gospodarczej przedsiębiorstwa i umożliwia osobie z zewnątrz ocenę kondycji finansowej,

-    celowo dobrany zestaw wskaźników umożliwia badanie trendów i progresji na przestrzeni co najmniej kilku lat,

-    stwarza szansę porównań z przeciętnymi wskaźnikami dla branży, grupy przedsiębiorstw, podobnych przedsiębiorstw, a także ze wskaźnikami konkurentów w określonym momencie,

-    wskazuje sposoby, możliwości i niezbędne usprawnienia - jest to