Finanse publiczne 1 (1)

W/KŁAOl

SEKTOR INSTYTUCJI RZĄDOWYCH I SAMORZĄDOWYCH wg. metodologii UE

Zgodnie z metodologią unijną opartą na systemie rachunków narodowych

ES A 95 (European System of Integrated Economic Accounts ES A 95). wyróżnia się pięć krajowych sektorów instytucjonalnych:

-    przedsiębiorstwa niefinansowe (non-financial corporations),

-    instytucje finansowe (fmancial corporations),

—    gospodarstwa domowe (households),

—    instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych (non-profit institutions serving households),

—    instytucje rządowe i samorządowe (generał government).

Zakres sektora finansów publicznych określony w ustawie o finansach publicznych, odpowiada w zasadzie zakresowi ustalonemu w ESA 95 definiowanemu jako sektor instytucji rządowych i samorządowych, z dwoma głównymi wyjątkami. Zgodnie z ESA 95:

-    jednostki badawczo-rozwojowe nie wchodzą w zakres sektora instytucji rządowych i samorządowych, mają bowiem charakter komercyjny i w związku z tym są zaliczane do sektora przedsiębiorstw niefinansowych,

-Krajowy Fundusz Drogowy zaliczany jest do sektora instytucji rządowy i samorządowych, natomiast zgodnie z ustawą o finansach publicznych jest poza sektorem.

PODSEKTORY FINANSÓW PUBLICZNYCH

Od 2006r. zaprzestano prezentacji finansów publicznych według kryterium organizacyjno-prawnego i zastąpiono rozróżnieniem na trzy podsektory. W 2008r. do poszczególnych podsektorów zaliczono:

a)    rządowy - budżet państwa, jego jednostki pozabudżetowe, agencje państwowe, Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki, organizacyjne, jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki kultury i instytucje filmowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, państwowe fundusze celowe, Polską Organizację

Turystyczną, Transportowy Dozór Techniczny, Urząd Dozoru Technicznego, Polskie Centrum Akredytacji, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Polski Klub Wyścigów Konnych, Rzecznika Ubezpieczonych, Narodowy Fundusz Zdrowia, jednostki doradztwa rolniczego;

b)    samorządowy - budżety jednostek samorządu terytorialnego, ich jednostki pozabudżetowe, fundusze celowe, jednostki kultury i instytucje filmowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej na szczeblu lokalnym;

c)    ubezpieczeń społecznych - obejmujący Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Emerytalno-Rentowy, Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Składkowy, Fundusz Motywacyjny, Fundusz Administracyjny, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Otwarte Fundusze Emerytalne nie wchodzą w zakres sektora finansów publicznych, także zgodnie z decyzją Eurostatu od marca 2007 są klasyfikowane poza sektorem.

SKONSOLIDOWANE DOCHODY I WYDATKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

Środki, jakimi dysponują poszczególne segmenty sektora finansów publicznych pochodzą zarówno ze źródeł wewnętrznych (własnych), jak i zewnętrznych. W sektorze finansów publicznych ma miejsce zjawisko określane jako redystrybucja wewnętrzna, polegająca na przemieszczaniu środków między poszczególnymi jego elementami.

Oznacza to, że ostateczne dochody, które mogą być przeznaczone na finansowanie wydatków finalnych, różnią się od dochodów własnych. Wyodrębnienie tych transferów pokazuje, w jakim stopniu wydatki danego segmentu sektora finansów publicznych są pokrywane z jego własnych dochodów, a w jakim stopniu jest on zasilany przez inne jednostki do niego zaliczane. Ich eliminacja pozwala na konsolidację dochodów i wydatków sektora.

Za dochody sektora finansów publicznych, podsektora, lub jego segmentu uważa się więc tylko wpływy pochodzące spoza sektora, podsektora lub segmentu, za wydatki natomiast środki przekazywane poza sektor, podsektor lub segment sektora finansów publicznych.

Struktura skonsolidowanych dochodów sektora finansów publicznych w Polsce

Wyszczególnienie	2005	2006	2007	2008p.	2005	2006	2007	2008P.
		mld zł				%
Dochody ogółem	382,5	420,4	486,2	521,9	100,0	100,0	100,0	100,0
1. podsekor rządowy	236,5	260,8	305,6	329,8	61,8	62,0	62,9	63,2
w tym: BP	177,8	195,0	232,8	255,2	46,5	46,4	47,9	49,7
2. podsektor	66,5	74,9	87,4	94,5	17,4	17,8	17,9	18,2
samorządowy w tym: B JST	54,2	62,2	73,2	84,1	14,2	14,5	15,1	16,1
3. podsektor	79,4	84,6	93,2	97,6	20,8	20,1	19,2	18,6
ubezpieczeń	76,8	81,9	89,9	92,9	20,1	19,5	18,5	17,8
w tym: FUS FER	1,1	1,3	1,3	1,3	0,3	0,3	0,3	0,3