faza czjamoaaaai wykonywanymi przez ambasadora ochronę polskich obywateli apewuw również niektóre czynności konsularne, które wykonuje konsul kyłT IwnJ hooorowy. Do ich zadań należy ochrona praw i interesów Rzeczypo-tpaUtcf nJilirj i jej obywaaeE. W tym zakresie konsul:
- i ymnii pormr nhpmrlnm patsłdm ir mfrnrji przysługujących im praw zgodnie z [■»■ pesnwa przypeoiicegooraz prawem i zwyczajami międzynarodowymi;
- czuwa, aby obywatele polscy zatrzymani, aresztowani lub w inny sposób pozbawieni wolności w państwie przyjmującym mieli zapewnioną ochronę prawną i traktowanie zgodne z prawem tego państwa oraz z prawem i zwyczajami międzynarodowymi**.
Kotwi maże również udzielić obywatelowi polskiemu przebywającemu czasowo w państwie przyjmującym pomocy finansowej na pokrycie kosztów powrotu do Rzeczypospolitej Polskiej1-.
Szczególnym przypadkiem zadań realizowanych przez służbę dyplomatyczną w sytuacjach kryzysowych jest ewakuacja polskich obywateli z rejonów objętych konfliktami zbrojnymi bądź klęską żywiołową. Z racji konieczności współdziałania w tym zakresie ministra właściwego do spraw zagranicznych z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz z ministrem obrony narodowej zagadnienie to jest elementem Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego.
Generalnie uzk odnosi się wyłącznie do usuwania skutków sytuacji kryzysowych oraz odtwarzania zasobów i 1K (art. 2). Ponieważ sytuacja kryzysowa wymaga współistnienia sytuacji zagrożenia i jednoczesnej „nicadekwatności” w reagowaniu właściwych służb, nie można utożsamiać usuwania skutków sytuacji kryzysowej z usuwaniem skutków zagrożenia. Jak już wspomniano we wstępie do niniejszego rozdziału, część kosztów związanych z usuwaniem skutków będą ponosić sami obywatele, ewentualnie firmy ubezpieczeniowe. Na organach administracji rządowej i samorządowej spoczywa natomiast szereg obowiązków wynikających z innych ustaw. Najistotniejsze z nich to omówione już udzielanie pomocy społecznej. To zadanie może wymagać nadzwyczajnych działań organizacyjnych w tych przypadkach, gdy jego realizacja będzie wiązała się z koniecznością zapewnienia minimalnych warunków bytowycli ewakuowanej ludności lub skala udzielanej pomocy przekroczy techniczne i finansowe możliwości gminy. Na takie przypadki
“ Art. 11»1J uiuwy o funkcjach komulów. Tum, at. 16.
plany zarządzania kryzysowego powinny przewidywać konieczność uzupełnieni osobowego służb socjalnych, wykorzystując do tego celu inne jednostki podległe gminie (choćby jednostki ochotniczej straży pożarnej), pododdziały bądź oddziały Sił Zbrojnych skierowane przez wojewodę i inne podobne rozwiązania. Innymi metodami wspierania fezy odbudowy jest możliwość skorzystania z programów rządowych realizowanych poprzez Biuro do Spraw Usuwania Skutków Klęsk Żywiołowych, jednak programy te nakierowane są głównie na odbudowę infrastruktury oraz obiektów będących w posiadaniu samorządu terytorialnego1 2. Inną formą wspierania fezy odbudowy jest zastosowanie specjalnych (ułatwionych) procedur administracyjnych w sprawach dotyczących odbudowy obiektów uszkodzonych bądź zniszczonych na skutek działania żywiołu2 czy udzielanie kredytów.
Omawiana uzk nakazuje natomiast odtwarzanie zasobów zgromadzonych, a następnie zużytych w procesie reagowania kryzysowego. Drugim zadaniem wynikającym wprost z uzk jest obowiązek włączenia się organów zarządzania kryzysowego w odtworzenie IK. Zadanie to ma szczególne znaczenie, gdyż umożliwia administra-qi rządowej techniczne, organizacyjne i sprzętowe wsparcie posiadacza IK, i to nawet wówczas, gdy posiadaczem jej jest podmiot niezwiązany z administracją. Szczegóły tej współpracy zostaną omówione w rozdziale poświęconym ochronie IK.
Art. 21.
Obowiązek podjęcia działań w zakresie zarządzania kryzysowego spoczywa na tym organie właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego, który pierwszy otrzymał informację o wystąpieniu zagrożenia. Organ ten niezwłocznie informuje o zaistniałym zdarzeniu organy odpowiednio wyższego i niższego szczebla, przedstawiając jednocześnie swoją ocenę sytuacji oraz informację o zamierzonych działaniach.
Wystąpienie sytuacji kryzysowej nie oznacza konieczność zaangażowania wszystkich organów zarządzania kryzysowego. To, który organ jest właściwy do podjęcia działań, wynika z jego właściwości rzeczowej. Uzk odeszła też od zasady, że za rozwiązanie sytuacji kryzysowej odpowiada tylko jeden organ. W efekcie różne organy w różnym stopniu mogą jednocześnie uczestniczyć w reagowaniu kryzysowym. Ich rola może też ulegać zmianie w trakcie trwania sytuacji kryzysowej.
57
** Zijii- Jzcriej. hltp;//wwn-2.inswia.go t.pl/poru I pbpfw® n " pl Cc diul w7S Jcid “ 122 Jonluic - 1.06.2010).
Zob. ucnc|: ustawa a dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych Muduh odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów hodowlanych uusacionjch lub usakodronych » wyniku dnalinu lywtohi (DtU nr KI, poŁ 906).