gramatyka3

We frazie nominalnej możemy następnie wyodrębnić frazę przymiotnikową i frazę nominalną niższego rzędn:

/3/    (moja) (starsza koleżanka)

tę ostatnią podzielimy natomiast na frazę przymiotnikową oraz frazę nominalną jeszcze niższego rzędu:

/4/    (starsza) (koleżanka)

Frazy przymiotnikowe moja oraz starsza i fraza nominalna koleżanka składają się z jednego słowa, tzn. są niepodzielne składniowo.

Analiza frazy czasownikowej wygląda podobnie: dzielimy ją — znów binarnie — na frazę czasownikową niższego rzędu oraz frazę nominalną:

/5/    (zwykle kupuje) (wieczorne gazety)

Frazę czasownikową niższego rzędu dzielimy na frazę przysłówkową i frazę czasownikową jeszcze niższego rzędu:

/6/    (zwykle) (kupuje)

frazę nominalną zaś na frazę przymiotnikową i frazę nominalną niższego rzędu: /7 /    (wieczorne) (gazety)

Każda z następujących fraz: przysłówkowa zwykle, czasownikowa kupuje, przymiotnikowa wieczorne, nominalna gazety — składa się z pojedynczego słowa, tzn. jest niepodzielna składniowo.

Efekt podziałów /2/-/7/ można przedstawić następująco:

/8/    ((moja) ((starsza) (koleżanka)))

(((zwykle) (kupuje)) ((wieczorne) (gazety)))

lub, co bardziej czytelne, posłużyć się drzewem składników bezpośrednich:

/9/ Dl

Zauważmy, że analizę frazy czasownikowej zwykle kupuje wieczorne gazety można przeprowadzić inaczej. Można mianowicie wyodrębnić w niej najpierw frazę przysłówkową i frazę czasownikową niższego rzędu:

/10/    (zwykle) (kupuje wieczorne gazety)

46