gramatyka0

od tych

ynęjacc, element "strażowej

powiedzmy,

jest

Ponieważ w opisie niniejszym staramy się przypisywać wymagania konotacyjne formom wyrazowym, a nie hardziej złożonym całostkom składniowym, wymagania tego rodzaju przypiszemy formom wyrazowym typu że, o — tym bardziej że spełniają one ogólnikową przecież formułę „konotacji niepodrzędnika”.

Spróbujmy zatem zapisać wymagania konotacyjne dyskutowanych wyżej form wyrazowych. Mech strzałka ->P oznacza konotację podrzędnika, strzałka ->N - konotację niepodrzędnika. Oznaczając przez NP frazę nominalną, przez PSP — frazę zdaniową właściwą (zdanie-resztę), przez PO — dowolną frazę (PO(X) — frazę reprezentującą klasę dystrybucyjną X, np. o określonej charakterystyce gramatycznej w zakresie kategorii modulujących lub selektywnych), otrzymamy następujące zapisy:

/«/	zabil(sg, m, ter)	->P NP(nom, Sg, M, Ter) ->P NP(acc)
/»/	morderca(nom, sg, M, Ter)	->N PO{Nom)
/10/	dziewczynęiaec, F, sg)	-+N PO(Ace)
/li /	i ->N P01{X) -+N P02(X)
/12/	że ~>N PSP -+N PO{Źe)
113/	o(Ace) NP(ace) ->N PO(o Aee)

W dalszym tekście będziemy, dla oszczędności miejsca, pomijać w większości wypadków indeksy rodzaju, liczby i osoby mianownikowej frazy nominalnej.

partykuło-jednos-pewne partykuło-

nazwie-

ważnika

7)) naz-podsta-ponadto schematy rozdział

:ze swój wartości ?st kono-Lrzednik.

2. POJĘCIE FRAZY

W rozdziale III wprowadziliśmy wstępnie pojęcie frazy. Posługiwaliśmy się nim w sposób nieformalny w rozdziałach następnych (zwłaszcza w rozdziale VIII było to konieczne). Ponieważ reprezentujemy pogląd, że zdanie ma strukturę hierarchiczną (wielopoziomową), innymi słowy — składa się z całostek składniowych o różnym stopniu złożoności (por. rozdziały II i III), powiązania konotacyjne chcemy konstatować między owymi całostkami, a więc — ciągami słów zinterpretowanymi jako konstrukcje.

Otóż frazą nazywamy jednostkę składniową zdefiniowaną czysto składniowo, ze względu na funkcję, jaką pełni ona w obrębie konstrukcji wyższego rzędu. Typ frazy, jaki reprezentuje dana konstrukcja (jednostka) składniowa, określony jest przez wymaganie konotacyjne innej jednostki składniowej, nie zaś przez cechy strukturalne, tzn. budowę wewnętrzną danej konstrukcji (jednostki) składniowej. Fraza to typ wymagania konotacyjnego. Jednostka składniowa zdefiniowana morfologicznie, ze względu na budowę wewnętrzną (klasę gramatyczną reprezentanta), powiązania akomodacyjne, charakterystykę (fłek-syjną), to grapa, a więc równoważnik dystrybucyjny określonej formy wyrazo-

213