Kryterium morfologiczne |
Nazwa |
Przykłady |
Liczba komórek wydzielniczych |
* Gruczoły jednokomórkowe * Gruczoły wielokomórkowe |
* Komórki kubkowe * Ślinianki |
Położenie komórek wydzielniczych w stosunku do nabłonka |
* Gruczoły wewnątrznabłonkowe * Gruczoły zewnatrznabłonkowe |
* Komórki kubkowe * Wszystkie duże gruczoły zewnątrzwydzielnicze |
Mechanizm wydzielania |
* Gruczoły holokrynowe * Gruczoły ekrynowe (merokrynowe) * Gruczoły apokrynowe |
* Gruczoły łojowe * Większość gruczołów egzokrynowych * Gruczoły zapachowe i gruczoł mlekowy |
Rodzaj wydzieliny |
* Gruczoły surowicze * Gruczoły śluzowe * Gruczoły mieszane |
* Przyusznica, trzustka, gruczoły łzowe * Gruczoły przełykowe * Wiele gruczołów przewodu pokarmowego i dróg oddechowych |
Kształt odcinków wydzielniczych |
Gruczoły cewkowe Gruczoły pęcherzykowe Gruczoły cewkowo-pęcherzykowe |
Krypty jelita grubego, gruczoły macicy Przyusznica, trzustka, gruczoły zapachowe Ślinianka podżuchwowa i wydzielający gruczoł mlekowy |
Drogi wyprowadzające |
Gruczoły proste (każdy odcinek wydzielniczy uchodzi samodzielnie na powierzchnię nabłonka) Gruczoły rozgałęzione (kilka odcinków wydzielniczych uchodzi do jednego nie rozgałęzionego przewodu wyprowadzającego) Gruczoły złożone (odcinki wydzielnicze uchodzą do rozgałęzionego systemu dróg wyprowadzających) |
Gruczoł potowy Gruczoły części odźwiernikowej żołądka Wszystkie ślinianki |