Katedro i ZaMad Opieki Paliatywnej Collegium Medicum UMK
mgr piel. Damian Jagielski e-rpajl: damion.jagieiskl@crn.umk.pk tel, 52 585 34 6j.
► Suchość jamy ustnej
► Zapalenia
► Infekcja
► Ból
► Zaburzenia smakp t. Suchość iamy ustnej
Jest to najczęściej subiektywne poczucie suchości błon śluzowych jamy ustnej i ust.
Powstaje w wyniku
► Zmniejszonego wydzielania śliny przez ślinianki wywołanego przez radioterapię i zabiegi chirurgiczne okołicy głowy i szyi, leki, zapalenia lub guzy mózgu, niedoczynność tarczycy ^
► Uszkodzenia błony śluzowej policzka wywołane przez: nowotwory głowy i twarzy, chemioterapię, radioterapię, obniżenie odporności, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i infekcje
► Odwodnienia spowodowanego m.in., przez: anoreksję, biegunkę, gorączkę, tlenoterapię, nasilone oddychanie przez usta f dysfagię
► Usuwanie szczególnie po posiłku, nalotów i resztek pokarmu z jamy ustnej
► Częste podawanie płynów do picia w niewielkiej iloścj
► Do ssania kostki lodu lub zamrożonego soku owocowego
► Cukierki o intensywnym smaku, zamrożone kostki ananasa
£ płukanie jamy ustnej chłodną wodą mineralną, roztworem soli kuchennej i ; ; i łyżeczka na 1 szkl wody)
► Napar rumianku, mięty i siemienia lnianego ( 1:1:1)
► Woda morska
► Unikanie gorących! drażniących płynów
► Nawilżanie ust wazeliną
f Odpowiednia wilgotność w pomieszczeniu
► podawanie środków zwiększających wydzielanie śliny, preparaty „ sztucznej j Śliny”, preparaty metylocelulozy
2, Zapalenia
Obraz kliniczny charakteryzuje się występowaniem zmian zapalnych, suchości, infekcji, nadżerek i owrźodzeń błony śluzowej
Objawy - ból, pieczenie w jamie ustnej i trudności w połykaniu
Zapalenie jamy ustnej spowodowane chemioterapią. 40% osób leczonych cytostatykami ma zapalenie jamy ustnej Do najbardziej toksycznych cytostatyków zalicza się: 5-fluorouracyl, metotreksat, farmarubicyna.
Zapalenie jamy ustnej spowodowane radioterapią. Zmiany pojawiają się w trakcie 2 tygodnia od rozpoczęcia radioterapii. Objawy : zaburzenia smaku, rozlane zaczerwienienie, zmiany rzekomobłoniaste i owrzodzenia, xerostomia.
postępowanie:
► Codzienna kontrola jamy ustnej
► Unikanie środków drażniących do płukania jamy ustnej zawierających alkohol, cytrynę 1 glicerynę
► Stosowanie miękkich szczoteczek
► Miejscowo można stosować kostki lodu do ssania
► leczenie bólu ■ stosowanie analgetyków (MF żel) i anestetyków miejscowo
► Zapobieganie i hamowanie krwawień
- płukanie wodą utlenioną 3-6% rozcieńczoną w stosunku 1:4 : 0,9% NaCl
2